Giovanni Pietro de SERPONTE

Giovanni Pietro de SERPONTE

Eigenschaften

Art Wert Datum Ort Quellenangaben
Name Giovanni Pietro de SERPONTE
Besitz Kaufverträge 1523 bis 1527 Grosio, I-23033 nach diesem Ort suchen [1]

Ereignisse

Art Datum Ort Quellenangaben
Geburt zu einem Zeitpunkt zwischen 1476 und 1483 [2] [3]
Tod zu einem Zeitpunkt zwischen 1527 und 1532 [4] [5]
Heirat 1503 [6] [7] [8]

Ehepartner und Kinder

Heirat Ehepartner Kinder
1503
Bella de RUMONI

Quellenangaben

1
Kurztitel: Notariatsakten, Grosio, Pini Pietro I
 Nr. 776 (1516-1533; bis 1531 nur Inhaltsverzeichnis, nicht die Akten selbst erhalten) 1516 Okt 29: Matteo, Sohn des verstorbenen Betto del Rota, und Matteo, Sohn des verstorbenen Giorgio de Serponte, Pächter der Erben von D. Baldassare de Venosta von Mazzo, verpachten dem Tonio, Sohn des verstorbenen Giovanni del Mafiolo aus Sondalo eine Wiese "ad Crotam" und einen Acker "in Peziis" auf 9 Jahre, um einen Zins von 27 Scheffel Roggen 1517 Feb 4: unter den Zeugen Michele, Sohn des verstorbenen Giorgio de Serponte 1517 Mai 19: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte, verkauft dem D. Pietro Paolo, Sohn des verstorbenen D. Simone de Venosta, einen Kastanienbaum "in Ruinacio supra voltam Ruinacii intus vallem dela Ravicia et vallem Exta(?)", um L. 11 1520 Jan 23: Pachtvertrag zwischen D. Lutiano und Bartolomeo de Serponte 1522 Jan 15: Erklärung der Erben des verstorbenen Michele de Serponte über Vereinbarungen mit Battista Bernardini Martineli de Venosta sowie mit Giovanni de Salando 1523 Nov 16: Kaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Steffano Magnentii, Rückkaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Steffano de Robustellis 1523 Nov 26: Kaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Pietro Mota, Giovanni Coradi und den Erben des Giovanni Magnentii 1526 Jan 8: Rückkaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Steffano de Robustellis 1526 Nov 13: Rückkaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Magister Martino Ferrario 1526 Dez 22: Rückkaufvertrag zwischen Taddeo de Serponte und Martino Ferrario 1527 Jul 10: "finis et remissio" zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Martino Protaxii Saselini 1527 Dez 5: Rückkaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und D. Luciano [Quadrio] 1527 Dez 30: Testament des Giovanni Pietro de Serponte (siehe oben: Original nicht erhalten!) 1528 März 26: "obligatio" des Ser Giovanni Matteo de Azalinis gegenüber Belato [Valorsa] und Taddeo de Serponte 1529 Jan 25: "dos et finis" der Simona, Tochter des verstorbenen Giovanni, Sohn des Francesco de Venosta, Ehefrau des Luchino de Serponte 1529 Feb 15: Rückkauf zwischen Luchino und seinem Bruder de Serponte auf der einen und Faustino del Castro auf der anderen Seite 1531 Aug 16: Pachtvertrag zwischen Bartolomeo de Serponte und Protassio Sondalino 1532 Jan 4: Francesco, Sohn des verstorbenen Domenico, Sohn des Giorgio de Valorsa, stellt Mitgift und Gegenmitgift der seit zwei Monaten verheirateten Frau Domenica, Tochter des Matteo, Sohn des verstorbenen Giorgio de Serponte, um L. 225. Davon bekommt er L. 150 von den Schwagern Giorgio, Stefano und Michele. Domenica verzichtet, mit Erlaubnis ihres Mannes und des Bernardo, Sohn des Bartolomeo de Compertis (ihres nächsten Verwandten abgesehen von dem o.g. Bruder), auf das Legat von L. 60 aus dem Testament ihres Vaters (Notar Rodolfo Rodolfi, 1529 Jan 10, nicht erhalten, da dessen Akte erst 1531 beginnt). Der Vater hatte jeder Tochter die Summe von L. 60 zugesprochen, wobei der Anteil einer etwaigen unverheirateten Tochter auf die anderen verteilt werden sollte. 1532 Jan 27: Testament des Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Bernardo de Compertis: nennt die Tochter Comina, Ehefrau von Cristoforo del Parento, und Lucia, Ehefrau von Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Martino de Scazono. Unter den Zeugen: Giorgio und Steffano, Söhne des verstorbenen Matteo de Serponte, und Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte. 1532 Feb 15: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Bernardo de Compertis, Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo del Rota, und Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte (dieser auch im Namen seiner Brüder Stefano und Michele), jeweils für ein Drittel und ohne Beeinträchtigung der Rechte des "dominus directus" D. Stefano, Sohn des verstorbenen D. Caspare Venosta von Mazzo, verpachten dem Marco, Sohn des verstorbenen Giacomoni del Marcho del Valmatre, wohnhaft in Somtiolo Gem. Sondalo, eine Wiese "ad Crotas" und einen Acker "in pratos dela canale extra canalem de Sumptiolo" auf 8 Jahre, um einen Zins von 26 Groschen. 1532 Apr 25: Versammlung der Familienoberhäupter, darunter Nr. 61: Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte; Nr. 67: Giacomo, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte 1532 Mai 2: Verpachtung von 7 Grundstücken der Gemeinde Grosio an Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte, um einen Zins von L. 8 s. 1 d. 8 1533 Jan 8: Ser Sigismondo, Sohn des verstorbenen Ser Benedetto de Venosta, wohnhaft in Bormio, verkauft den Luchino und Giacomo, Söhnen des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte, mehrere Bauten. Text: In nomine Domini amen. Anno a nativitate eiusdem millessimoquingentessimotrigessimotertio, indictione sexta, die Merchurii octavo mensis Januarii. Ser Sigismondus filius quondam ser Benedicti de Venosta de Grosio, plebis Maze, Vallistelline et habitator Burmii Vallistelline predicte fecit et facit venditionem, datum et cessionem et totius sui juris dominii et possessionis translationem et traditionem ad proprium in manibus Luchini et Jacobi fratrum filiorum quondam Johanis Petri de Serponte habitatorum Grosii suprascripti, ibi presentium et stipulantium suis nominibus propriis, item nominibus et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum ex eodem patre ac ementium, nominative de petia una terre sedimate cum pluribus casamentis supra, videlicet medietatem unius canipe astrigate suptus et supra pro indivisso ipsa canipa cum Bernardino filio quondam ser Francisci de Venosta, cum una domo ab igne ante dictam canipam et cum tribus partibus quatuor partium unius furni et loci subtus furnum cum actione eundi et redeundi die noctuque per portam penes furnum et astrigum suprascripti Bernardini pro eundo et redeundo ad dictam canipam et domum ab igne, camera una supra dictam canipam cum solario supra dictam cameram usque ad tectum et medietate astregi pro indiviso ut supra ante cameram suprascriptam et cameram suprascripti Bernardini, cum scalla una lapidum pro ascendendo a dicta solaria reservato andedo dicto Bernardino eundi et redeundi per dictam scallam et astrigum suprascriptum pro eundo ad cameram suprascripti Bernardini, item canipa una magna cum illo portichu astregato ante dictam canipam, camera una magna existente supra dictam canipa astrigata subtus et supra cum illo astrigo ante dictam cameram inquadrata una seu lobio uno supra portam magniam suprascriptarum domorum et cum tribus partibus quatuor partium stalle et tablati supra et lobio supra ostium stalle prout incidit dicta stalla et tablatum, cum medietate unius porcilli seu stabuli penes ostium stalle suprascripti Bernardini qua medietas est versus meridiem partem et basitio uno penes dictum porcille cum tribus partibus quatuor partium curtis existentis ante dictas domos, reservatis andedis suprascripti Bernardini et vicinorum, copertis dictus domibus scandolarum, jacentibus in territorio et tera de Grosio in contrata de Vialle ubi dicitur ad domos illorum domini Antonii de Venosta, quibus domibus coheret a mane tablatum et stallam suprascripti Bernardini et partim vialle vicinorum, a meridie ser Baptiste filii quondam domini Johanis de Venosta et partim heredum quondam Johanis ser Francisci olim suprascripti domini Antonii de Venosta, a sero tenetur per illos de Bugnionibus et a nullora strata comunis, item de tabulis duobus orti jacentis in territorio de Grosio, in contrata ubi dicitur penes Fuxinam comunis Grosii, cui coheret a mane strata comunis, a meridie Martini ferari, a sero vialle et a nullora suprascripti Sigismondi, salvo etc. et hec omnia cum omnibus suis juribus et pertinentiis, viis, accessibus, grondiis, grondanis, stalizidiis, asscuis, pascuis etc., et eysdem Luchino et Jacobo emptoribus presentibus et stipulantibus suis et nomine ut supra dictus Sigismondus venditor dedit etc. omnia sua jura etc., ita ut de cetero suprascripti emptores sint et succedant etc., et ea habeant etc., et de ipsis faciant etc., et utantur, experiantur etc. omnibus illis modis, juribus, actionibus, rationibus et causis quibus et quemadmodum dictus venditor uti, experiri, agere et exercere posset, poterat etc. ante hanc venditionis contractum minime cellebratum; insuper suprascriptus ser Sigismondus venditor dedit et concessit plenam parabulam etc. intrandi, ingrediendi et aprehendendi sua propria auctoritate corporalem possessionem et tenutam suprascriptorum bonorum ut supra venditorum, datorum etc., et interim etc., constituit etc., abdicando etc., cui vero dominio etc., possessioni et omni alteri suo jure possidendi, ibi illico suprascriptus venditor renuntiavit et renuntiat volendo omnino deffuere etc. Quamquidem venditionem, datum etc. venditio et predicta bona ut supra vendita, data et concessa cum suis juribus et pertinentiis suprascriptus ser Sigismondus venditor promissit et convenit solemniter et legitime per stipulationem obligando se et omnia sua bona pignieri presentia et futura suprascriptis Luchino et Jacobo emptoribus presentibus et stipulantibus suis et nomine ut supra eisdem emptoribus suisque filiis heredibus et sucessoribus et habenti seu habentibus causam vel actionem ab eis deffendere et guarentare omni tempore usque in perpetuum ab omni persona, comuni, colegio, capitulo et universitate in omnem causam et cassu et littis eventum et in se suscipere omnem causam, littem et questionem qui vel que exinde moveri contigerit et hoc a prima citatione etc. in pena etc. dupli pretii infrascripti etc., insuper eyque dare et solvere dictam penam si comiti contingerit prout comiti contingerit cum omnibus expensis damnis etc., et in bonis dinariis numeratis etc., et hoc tam sub pacto capiendi etc., renuntiando omnibus statutis etc. et benefitio cessionis etc., et hanc quidem venditionem, datum etc. fecit etc. suprascriptus ser Sigismondus venditor suprascriptis Luchino et Jacobo emptoribus presentibus, stipulantibus suis et nominibus ut supra pro pretio librarum septem centum imperialium ex quibus dicti Luchinos et Jacobus emptores suis et nominibus ut supra debent facere instrumentum unum venditionis et insolutum datum de hiisdem et bonis ut supra et cum pacto luendi pretio librarum quinquecentum imperialium in manibus dicti ser Sigismondi et cum pacto luendi in quinque anis seu terminibus tradandum et rogandum per me notarium infrascriptum paulo post hoc, et de libris ducentum imperialibus dicti Luchinus et Jacobus fratres emptores suis nominibus et item nominibus et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum debent facere instrumentum unum obligationis cum brevi condemnatione in manibus suprascripti ser Sigismondi venditoris tradandum et rogandum per me notarium infrascriptum ibidem paulo post hoc, et hec omnia pro pretio et nomine pretii presentis venditionis ac pro completa solutione et integra satisfactione premissorum omnium et singulorum, renuntiando exceptionis huius instrumenti venditionis non ita fact et cellebrati premissorumque omnium et singulorum non ita peractorum, et exceptioni doli mali etc., et ne ullo tempore etc., et generaliter etc., tali namque pacto per et inter suprascriptos contrahentes, videlicet quod dicti fratres emptores teneant absque aliquo ficto solvendo dimiter habitare Margaritam filiam quondam domini Bertrami de Venosta in camera parva superiori per anos sex proxime futuros absque ula exceptione fienda per dictos fratres emptores. Actum Grosii suprascripti in stupha domus habitationis mey notarii infrascripti, testes dominus presbyter presbyter Philipus filius quondam magistri Jacobi de Rumonibus, dominus presbyter Johanes Georgius filius quondam domini presbyteri Ambroxii de Rumonibus et ser Ludovichus filius domini Baptiste de Quadrio, omnes habitatores Grosii suprascripti, noti et idoney. Ibique statim etc. suprascripti Luchinus et Jacobus fratres filii quondam Johanis Petri olim Georgii de Serponte habitatores Grosii suprascripti suis nominibus propriis, item nomine et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum ex eodem patre, pro quibus fratribus suis suprascripti Luchinus et Jacobus promiserunt etc. de rato habendo etc. fecerunt et faciunt venditionem etc. in manibus suprascripti ser Sigismondi filii quondam ser Benedicti de Venosta de Grosio, plebis maze, Vallistelline, habitatoris Burmi, Vallistelline predicte, ibi presentis et stipulantis ac ementis nominative de suprascriptis bonis ut supra coherentiatis, salvo etc., et hec omnia cum omnibus suis juribus et pertinentiis, accessibus etc., et dedit parabulam intrandi etc. et promisit deffendere etc. in pena etc., dupli pretii infrascripti etc. et hand quidem venditionem etc. faciunt suprascripti Luchinus et Jacobus venditores suis et nominibus ut supra pretio librarum quinquecentum imperialium que cedunt in solutione et pro parte solutionis illarum librarum septemcentum imperialium que fuerunt pretium unius venditionis facte per suprascriptum ser Sigismondum in manu dictorum fratrum venditorum de suprascriptis bonis tradata et rogata per me notarium infrascriptum ibidem paulo ante hoc, et hec omnia pro pretio et nomine pretii presentis venditionis etc. ac pro completa solutione et integra satisfactione premissorum omnium et singulorum, renuntiando exceptioni huius instrumenti non ita facti et cellebrati premissorumque omnium et singullorum non ita peractorum et doli mali etc., et ne ullo tempore etc., et generaliter etc. Actum est testes prout supra noti etc. Ibique statim etc. suprascriptus ser Sigismondus de Venosta habitator Burmi etc. investivit et investit jure et nomine livelli etc. suprascriptos Luchinum et Jacobum fratres filios quondam Johanis Petri de Serponte de Varena habitatores Grosii suprascripti ibi presentes et stipulantes ac se investientes nominative de suprascriptis bonis ut supra coherentiatis et discriptis, salvo etc., et hoc hinc ad festum sancti Martini proxime futurum et deinde in antea ad anos vigintinovem proxime futuros et sequentes et deinde in antea ad alios annos vigintinovem tunc proxime futuros et subsequentes et deinde etc. et usque in perpetuum, ita ut de cetero suprascripti hemphiteotes suo et nomine ut supra habeant, teneant etc. et de ipsis faciant et facere possint et valleant suprascript hemphiteote quicquid hemphiteotes de huiusmodi bonis ut supra livellatis cum suis juribus et pertinentiis facere licet, meliorando tamen et non peyorando, absque aliqua contradictione suprascripti hemphiteoticarii et cuiuslibet alterius persone, comuni, colegii etc. proprietatem vero suprascriptorum bonorum ut supra livellatorum cum suis juribus et pertinentiis suprascriptus Sigismondus hemphiteoticarius promissit et convenit solemniter et legitime per stipulationem obligando sese etc. suprascriptis Luchino et Jacobi hemphiteotis presentibus et stipulantibus suo et nomine ut supra eis eorumque filiis, heredibus et sucessoribus deffendere etc. in pena etc., et hec pro suo dato et facto tantum; et pro ficto vero solvendo suprascriptorum bonorum ut supra livellatorum cum suis juribus et pertinentiis suprascripti Luchinus et Jacobus hemphiteoti promiserunt et convenerunt solemniter et legitime per stipulationem obligando se et suprascriptos Georgium et Prosperum fratres suos et omnia sua et dictorum fratrum bona pignieri presentia et futura suprascripto ser Sigismondo hemphiteoticario ibi presenti et stipulanti ey suisque filiis, heredibus et sucessoribus et habenti seu habentibus causam vel actionem ab eo dare, solvere et consigniare in festo sancti Martini quod erit de anno 1534 proxime futuro libras quindicem imperiales in dinariis tantum consignatas in Grosio et sic et totidem omni anno in simili termino usque in perpetuum, insuper casu infrascripto evenienti dimitere etc., et in bonis dinariis etc. et hoc tam sub pacto capiendi etc., renuntiando omnibus statutis etc., et benefitio cessionis etc., et generaliter etc., et cum pacto consueto caducitatis in comuni forma etc. Actum et testes prout supra noti etc. Ibique statim suprascripti Luchinus et Jacobus fratres filii quondam Johanis Petri olim Georgii de Serponte habitatores Grosii etc. suis nominibus propriis item nomine et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum ex eodem patre pro quibus fratribus suis suprascripti Luchinus et Jacobus promisserunt et convenerunt solemniter et legitime per stipulationem obligando se se et suprascriptos fratres suos et omnia sua et dictorum fratrum suorum bona pignieri presentia et futura in manibus ser Sigismondi filii quondam ser Benedicti de Venosta de Grosio habitatoris Burmi Vallistelline predicte ibi presentis et stipulantis ita quod hinc ad festum sancti Martini proxime futurum suprascripti fratres debitores et uterque eorum dabunt, solvent et ministrabunt dicto creditori in Grosio Valletellina et alibi ubi dictus creditor voluerit et eos debitores melius convenire poterit libras ducentum imperiales in dinariis tantum sortis bonorum ementium etc., et in bonis dinariis etc. Quas vero libras ducentum imperiales sortis ut supra contenti et confessi fuerunt et sunt suprascripti Luchinus et Jacobus debitores suis et nominibus ut supra se se eydem ser Sigismondo creditori dare debere et teneri causa restus sive partem pretii unius venditionis ipsis fratribus facte per dictum ser Sigismondum de domibus dicti ser Sigismondi tradata et rogata per me notarium infrascriptum die hodie paulo ante hoc, renuntiando exceptioni dictorum denariorum non ita ut supra debendorum et huius instrumenti obligationis non ita facti etc. et exceptioni doli mali etc. et hoc tam sub pacto capiendi etc., renuntiando omnibus statutis etc., et benefitio cessionis etc. et generaliter etc., insuper spectabilis vir dominus Andreas [Lücke] honorandus potestas Tirani et pertinentiis ey sua auctoritate et in concordia partium condemnavit et condemnat suprascriptos Luchinus et Jacobus fratres debitores suis et nominibus ut supra ibi presentes et hoc debitum confitentes et honorantes ad dandum etc. et qui dent et solvant dicto ser Sigismondo creditor hinc ad terminum suprascriptum suprascriptas libras ducentum imperiales in dinariis tantum, et de quibus dinariis est suprascripta carta obligationis tenoris suprascripti ibidem per me notarium infrascriptum tradita etc. cum omnibus et singulis pactis etc. Actum et testes prout supra noti etc. 1533 Feb 11: unter den Zeugen: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte 1533 März 2: Testament der Maria, Tochter des Giovanni, Sohn des verstorbenen Togno Luchini (Venosta), Ehefrau von Giovanni, Sohn des verstorbenen Agostino Hectoris (Brocchi). Unter den Zeugen: Giacomo, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte. 1533 Sep 9: Luchino, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte, handelnd auch für die Brüder Giacomo, Giorgio und Prospero, verkauft dem Giovanni, Sohn des verstorbenen Bernardo, Sohn des verstorbenen Giovanni del Queto die folgenden Bauten: "Involtiolo uno subtus pontem tablati, stalla una et tablato uno supra, cum domo una ab igne lignanimum supra curtem comunis ipsorum fratrum et aliorum consortum, solario uno astrigato subtus et supra existente supra canipam Tadey de Serponte cum conditione et onere manutenendi tectum suprascripti solarii, cum sua rate parte curtis ante hostia et stalla cum suis andedis solitis et necessariis copertus scandollarum, omnibus simul se tenentibus, jacentibus in territorio et terra de Grosio in contrata de l'Ada ubi dicitur ad domos illorum de Serponte". Stößt im Osten an die Straße, im Süden an die Erben des Michele de Serponte und teils an den Hof der Erben von Martino del Zumello, im Osten an Taddeo de Serponte, im Norden an die Straße; "reservato andedo per scalam suprascriptorum venditorum heredibus quondam Matey de Serponte pro eundo et redeundo in loco ubi alias constructa erat stupha suprascriptorum heredum". Das Ganze um einen Preis von L. 250, davon L. 100 an Martini 1533 und L. 150 an Martini 1534. 1533 Nov 3: Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo, Sohn des Betto dela Pulte seu del Rota, wohnhaft in Verona, verkauft dem Bernardo, Sohn des verstorbenen Bartolomeo de Comperti, Bernardos Bruder Andrea sowie dem Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte (dieser auch handelnd für seine Brüder Stefano und Michele), die Hälfte der Verbesserungen auf verschiedenen Grundstücken: eine Wiese "ad Crosetam" an der Grenze zwischen Grosio und Sondalo, eine Wiese "in Plazo Maleco", eine Wiese "ad Zeneveram", einen Acker "ad Fornarios" "super campos del Zinevero", zwei Wiesen "ad Montem Foratum", einen Acker "in pratis del Molinelo" (Somtiolo), eine Wiese "in Cultura intus ad Saxum", einen Acker "in Plaziis de Speluga", eine Wiese "in Montanagio", einen Acker "in Pizenecho" (Val Grosina), außerdem ein Haus mit 2 "canipe" (Lager etc.) und zwei "solarii" (Wohnstuben) mit "scandole" (Holzziegeln) gedeckt und erbaut von o.g. Giorgio, gelegen "in Contrata Ada", wo die Vertragspartner wohnen. Alle Güter stammen aus einer Erbpacht von 1474 Dez 13 (Notar Michele Maffi; in den Exzerpten aus diesen Notariatsakten nicht enthalten - nicht überliefert oder übersehen worden?), geliehen von Finamente Venosta um einen Erbzins von 6 1/2 "Some" Getreide (je ein Viertel Roggen, Gerste, Hirse, Kolbenhirse), 14 Scheffel Weizen, 9 Pesi Käse, 9 Kapaunen, 3 Böcklein und 30 Groschen Bargeld. Kaufpreis L. 140. 1533 Dez 1: Luchino, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte, handelnd auch für seine Brüder Giacomo, Giorgio und Prospero, quittiert dem Antoniolo, Sohn des verstorbenen Giovanni del Queto, im Namen des Bernardo del Queto die Summe von L. 100, die Teil des Kaufvertrages von 1533 Sep 9 ist. Nr. 777 (1534-1536) 1534 Apr 24: unter den Zeugen: Luchino, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte 1534 Jan 31: Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte, handelnd auch für seine Brüder Stefano und Michele, verspricht für Martini die Zahlung von L. 87 an Giovanni, Sohn des verstorbenen Giacomo del Queto, als Rest der insgesamt L. 150 betragenden Mitgift ihrer Schwester Steffana, Ehefrau des Giovanni Quetti. Weiter ein Mitgiftakt über L. 225 (L. 150 und L. 75). Außerdem verzichtet Steffana, mit Erlaubnis des Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte, auf die L. 60, die ihr Vater ihr 1529 Jan 10 (Notar Rodolfo Rodolfi) testamentarisch zugesprochen hatte, und auf jede andere Erbschaft. 1534 Okt 14: Ser Bernardino, Sohn des verstorbenen Ser Francesco de Venosta, verkauft dem Agostino, Sohn des verstorbenen Delaido dela Costa die östliche Hälfte eines Lagers, das ungeteilt mit Luchino und dessen Brüdern de Serponte liegt, zusammen mit einem Viertel eines ebenfalls ungeteilten Ofens. Text: 1534, indictione octava, die Merchurii quartodecimo mensis Octobris. Ser Bernardinus filius quondam ser Francisci de Venosta habitator Grosii etc. etc. fecit et facit venditionem etc. in manibus Augustini filii quondam Dellaydi dela Costa habitatoris Grosii etc., ibi presentis et stipulantis, nominative de medietate unius canipe pro indiviso cum Luchino et fratribus filiis quondam Johanis Petri de Serponte que medietas est versus mane partem astrigata subtus cum portichu astrigato ante dictam canipam prout incedit dicta canipa, reservato andedo per ipsum porticum suprascriptorum Luchini et fratrum justa solitum, cum quarta parte furni pro indivisso cum suprascriptis Luchino et fratribus et cum quarta parte curtis ante dictas domos, camera una super dictam canipam astregata suptus et supra, cum bono ostio et seratura et cum portichu ante dictam cameram et usque ad tectum, reservato andedo per suprascriptum porticum suprascriptorum Luchini et fratrum justa solitum; cum omni jure et actione eundi et redeundi die noctuque cum personis vacuis et honustis scalam per quam ascenditur ad dictam cameram ac eu[n]di per porticum suprascriptorum Luchini et fratrum penes ipsam cameram, copertis dictis domibus scandolarum, jacentis in teritorio et terra de Grosio ubi dicitur ad domos domini Visconti, quibus coheret a mane suprascriptorum Luchini et fratrum de Serponte, a meredie Magdalene filie quondam Antonioli ser Francisci de Venosta, a sero tenetur per illos de Bugnonibus et a nullora strata comunis; item de stupha una cum parietibus tribus muri et una pariete lignaminum jacente ut supra penes canipam suprasciptorum Luchini et fratrum, cui stuphe coheret a mane an[de]dum, a meridie curtis et andedum suprascriptorum Luchini et Augustini, a sero suprascripti Luchini et fratrum, a nullora similiter, cum pacto et conditione quod Augustinus teneatur mutare hostium stuphe versus curtem si placuerit suprascriptis Luchino et fratribus; item de quarta parte stalle et tablati supra pro divisso cum suprascriptis Luchino et fratribus, que quarta pars est versus mane partem, cum medietate stabuli ante dictam stallam et quarta parte lobii ante dictum tablatum et cum quarta parte curtis ante dictos stallam et tablatum suprascriptorum Luchini et fratrum cum omni jure et actione eundi per curtem suprascriptorum Luchini et fratrum cum personis, bobus, caris et aliis bestiis die noctuque secundum solitum et intelligatur totam actionem ipsi Bernardini venditori spectante et pertinente in et super predictis bonis ut supra coherentiatis secundum divissionem factam de ipsis domibus cum Sigismondo de Venosta et fratribus suis, salvo etc., et hec omnia cum aliis suis juribus et pertinentiis, viis, accessibus, asscuis, passcuis, comunantiis, grondis, grondanis, stalizidiis, viganalibus etc., et etiam cessione jurium, parabula intrandi, constitutione tenute, promissione de legitima deffendendi in pena dupli pretii infrascripti etc. et cum renuntiationibus consuetis etc., et hanc quidem venditionem etc. facit etc. suprascriptus ser Bernardinus venditor suprascripto Augustino emptori presenti et stipulanti pro pretio librarum ducentumseptuaginta imperialium pro quibus ipse Augustinus debet facere instrumentum unum obligationis cum brevi condemnationis tradandum etc. per me notarium infrascriptum ibidem paulo post hoc, et hec omnia pro pretio et nomine pretii presentis venditionis ac pro completa solutione et satisfactione premissorum omnium et singulorum, renuntiando exceptioni huius instrumenti etc., et ne ullo tempore etc., et generaliter etc. Actum Grosii suprascripti in curtivo domorum comunis, testes etc.: ser Baptista filius quondam ser Bernardini de Venosta, Petrus filius quondam Martini de Valorsa et Raynerius filius quondam Gabrielis de Rumonibus, omnes habitatores Grosii suprascripti, noti et idoney. 1534 Nov 9: unter den Zeugen: Luchino, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte (auch 1535 Apr 22 und Dez 3) 1534 Dez 29: Giacomo, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte, handelnd auch für die Brüder Luchino, Prospero und Giorgio, quittiert der Steffana, Tochter des verstorbenen Martino, Sohn des Giacomo Dominici Hectoris im Namen ihres Mannes Giovanni, Sohn des verstorbenen Bernardo del Queto, die L. 150, die noch zum Vertrag von 1533 Sep 9 fehlten. 1535 Apr 18: Versammlung der Familienoberhäupter zur Wahl eines neuen Pfarrers. Anwesend der Dekan (jährlich neu bestimmter Bürgermeister), 5 Paten und 140 "Vicini", darunter Nr. 85: Taddeo de Serponte. 1535 Okt 14: unter den Zeugen: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte ----------------------------------------------------------- 1535 Sep 29, Tirano: Ser Sigismondo, Sohn des verstorbenen Ser Benedetto de Venosta, erhält von Giacomo, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte, L. 200 (vgl. 1533 Jan 8). Text: MVCXXXV, indictione nona, die merchurii vigessimo nono mensis Septembris. Ser Sigismondus filius quondam ser Benedicti de Venosta de Grosio nunc habitator Burmi Vallistelline, omni ocaxione et exceptione penitus remota et renuntiata fuit et est contentus et confessus se habuisse et recipisse a Jacobo filio quondam Johanis Petri de Serponte libras ducentum imperialies de et pro quibus dictus Jacobus et Luchinus eius frater ex eodem patre suis nominibus propriis, item nominibus et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum, leguntur et sunt obligati et condemnati in manibus suprascripti ser Sigismondi per instrumentum obligationis et brevis condemnationis tradatum et rogatum per me notarium infrascriptum anno 1533, indictione sexta, die Merchurii octavo mensis Januarii seu veriis anno etc. quod instrumentum obligationis incessum consignatum fuit suprascriptis fratribus de Serponte. In qua vero confessione etc. suprascriptus ser Sigismondus promissit etc. stare tacitum etc. in pena totius damni etc. Actum Tirani, plebis Ville, in domo habitationis domini Petri Angeli filii quondam spectabilis domini Bertolamey de Lambertengis, testes interfuerunt ibi ad hec specialiter vocati et rogati suprascriptus dominus Petrus Angelus Lambertengus, dominus Bernardinus filius quondam Michini de Homodeo et ser Johanes Antonius filius domini Presbyteri Baptiste de Canobio, omnes habitatores Tirani, suprascripti, noti et idonei. Ibique statim etc. Cum hoc fuerit et sit quod Luchinus et Jacobus fratres filii quondam Johanis Petri de Serponte habitatores Grosii etc. suis nominibus propriis, item nominibus et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum ex eodem patre, fecerant venditionem et datum cum pacto luendi in quinque vicibus sive terminibus in manibus ser Sigismondi filii quondam ser Benedicti de Venosta de Grosio habitatoris Burmi Vallistelline tunc presentis et stipulantis, nominative de petia una terre sedimate cum pluribus casamentis supra, videlicet medietatem unius canipe astrigate subtus et supra pro divisso ipsa canipa cum Bernardino filio quondam ser Francisci de Venosta cum una domo ab igne ante dictam canipam cum tribus partibus quatuor partium unius furni et loci subtus furnum cum actione eundi et redeundi die noctuque per portam penes furnum et astrigum suprascripti Bernardini pro eundo et redeundo ad dictam canipam et domum ab igne, camera una super dictam canipam cum solario super dictam cameram usque ad tectum et medietas astrego pro divisso ante cameram suprascriptam et cameram suprascripti Bernardini, cum scalla una lapidum pro ascendendo ad dicta solaria reservato andedo suprascripto Bernardino eundi et redeundi per dictam scallam et astrigum suprascriptum pro eundo ad cameram suprascripti Bernardini, item canipa una magnia cum illo portichu astrigato ante dictam canipam, camera una magnia existente super dictam canipam astrigata subtus et supra cum illo astrigo ante dictam cameram inquadrata una seu lobio uno supra portam magniam suprascriptorum domorum cum tribus partibus quatuor partium stalle et tablati supra et lobium supra hostium stalle prout incedit dicta stalla et tablatum cum medietate unius porcilli seu stabuli penes hostium stalle suprascripti Bernardini, qua medietas est versus meridiem partem et basitio uno penes dictum porcille cum tribus partibus quatuor partium curtis existentis ante dictas domos reservatis andedis suprascripti Bernardini et vicinorum copertis dictis domibus scandolis, jacente in teritorio et tera de Grosio in contrata de Vialle ubi dicitor ad domos illorum domini Antonii de Venosta, quibus omnibus coheret a mane tablatum et stallam suprascripti Bernardini et partim vialle vicinorum, a meridie ser Baptiste filii quondam domini Johannis de Venosta et partim heredum quondam ser Francisci olim suprascripti domini Antonii, a sero tenetur per illos de Bugnionibus et a nullora strata comunis; item de tabulis duabus orti jacentis in teritorio de Grosio in contrata ubi dicitur penes fuxinam comunis Grosii, cui coheret a mane strata comunis, a meridie Martini ferarii, a sero vialle et a nullora suprascripti Sigismondi, salvo etc. Et hoc pro pretio librarum quinquecentum imperialium; de quibus bonis dicti Luchinus et Jacobus suis et nominibus ut supra fecerant venditionem et datum in manibus suprascripti Sigismondi ipso pretio ipsarum librarum quinquecentum imperialium et postmodum dicti fratres sese investierunt ad livellum a suprascripto Sigismondo pro ficto omni anno solvendo librarum quindicim imperialium in dinariis tantum consignatis in Grosio ut de predictis constat publico instrumento venditionis, livelli et regressus tradato et rogato per me notarium infrascriptum anno 1533, indictione sexta, die Merchurii octavo mensis Januarii seu veriis anno etc. Idcircho suprascriptus Sigismondus de Venosta fuit et est contentus et confessus se habuisse et recepisse a suprascripto Jacobo dante et solvente suo et nomine suprascriptorum fratrum suorum libras centum imperiales pro parte solutionis illarum librarum quinquecentum imperialium primi termini suprascriptorum terminorum quinque, videlicet termini anni millessimi vc trigessimi quinti. Item in alia parte sunt et est contentus et confessus se habuisse et recepisse a suprascripto Jacobo dante et solvente suo et nomine suprascriptorum fratrum suorum libras quindicim imperiales que sunt pro ficto anni 1534 proxime preteriti livelli suprascripti. Item suprascriptus ser Sigismondus de Venosta fuit et est contentus et confessus se habuisse et recipisse a suprascripto Jacobo dante et solvente suo nomine proprio, item nominibus et vice suprascriptorum Luchini, Georgii et Prosperi fratrum suorum ex eodem patre seu ipsi Sigismondo datas et ibidem effectualiter numeratas per dominum Petrum Angelum Lambertengum nomine suprascriptorum fratrum de Serponte libras centum duodecim imperiales que sunt pro parte solutionis suprascriptarum librarum quinquecentum imperialium computato etiam ficto suprascripti livelli suprascripto, videlicet pro ficto anni 1535 presentis et finituri in festo Santi Martini proxime futuro anni presentis, pro quibus quidem libris ducentum imperialibus habitis et receptis per modum ut supra dictus ser Sigismondus detrait et defalchat suprascripto Jacobo presenti et stipulanti suo et nomine ut supra libras sex imperiales ei et de ficto suprascripti livelli ut supra facti. In qua vero confessione et in predictis omnibus et singulis suprascriptus ser Sigismondus promissit et convenit solemniter et legitime per stipulationem obligando se et omnia sua bona pignoris presentia et futura suprascripto Jacobo presenti et stipulanti suo et nomine etc. perpetuo stare tacitum etc. in pena totius damni etc. Actum ut supra, testes pro ut supra et loco suprascripti domini Petri Angeli ponatur dominus Jacobus filius quondam domini Michaelis de Venosta de Vervio, habitator Tirani suprascripti, noti et idoney. ----------------------------------------------------------------- 1536 Jan 1: Testament Luchino Venosta. Unter den Zeugen: Steffano und Giorgio, Söhne des verstorbenen Matteo de Serponte. 1536 Jan 7: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte, gibt dem Meio, Sohn des verstorbenen Bernardo del Croto de Pino vier Kühe als Pfand für ein Darlehen über L. 40. Falls die Rückzahlung nicht vereinbarungsgemäß erfolgt, dürfen die Kühe verkauft werden. 1536 Jan 16: Steffano, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte, erhält Mobilien im Wert von L. 27 von Catarina, Tochter des verstorbenen Matteo de la Pulte, und verspricht, ihr eine Aussteuer in einem um ein Drittel höheren Wert zu geben. Mitgift und Gegenmitgift also L. 40 1/2, damit sehr niedrig. 1536 Feb 18: unter den Zeugen: Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte (auch März 31) 1536 März 31, "ad uno pane et uno vino" (verhandelt bei Brot und Wein): "Protestatio Luchini et fratrum de Serponte causa dotis uxoris Jacobi de libris 200 imperialibus per eos fratres receptis in utilitate comuni domus eorum". Text selbst wurde im Original nicht eingetragen, die Formulierung des Titels weist aber darauf hin, dass die Serponti ihre Güter noch gemeinsam führten. 1536 Mai 22: Betto, Sohn des verstorbenen Menico Beti de Sala, verkauft dem Luchino, Sohn des Giovanni Pietro de Serponte und dessen Brüdern Giacomo, Giorgio und Prospero "terra zerbiva que nunc est ronchata et culta per suprascriptos fratres de Serponte in Monte ultra Abduam in contrata ubi dicitur ad Cagalupum in confinis comunis Grosupti" (ein wertloses Grundstück, nun von den Brüdern Serponti verbessert), im Umfang von 3 tavole (ca. 80 qm), um L. 3. 1536 Jun 30: die D. Steffanino und Gaspare, Söhne des verstorbenen D. Francesco de Crotis, wohnhaft in Sparso Gem. Mazzo, verpachten dem Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte, eine Wiese mit "Masone" (Hütte) aus Holz, gedeckt mit hölzernen Schindeln, gelegen "ultra Abduam ad Zoffum", um einen Zins von L. 5 in Bargeld. 1536 Mai 7: Versammlung der Familienoberhäupter. Anwesend der Dekan, 3 Räte und 100 Vicini, darunter Nr. 14: Luchino de Serponte, Nr. 94: Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte
2
Kurztitel: www
3
Kurztitel: Notariatsakten, Grosio, Maffi Bartolomeo
 Nr. 374 (1467-1505) 1467 Jul 10: Pronotar D.pbr. Johanes de Serponte de Varena, in Grosio wohnhaft (auch Aug 2, Okt 27, 1468 Feb 28) 1468 Dez 11: Zeuge: Antoniolo, Sohn des Priesters Giovanni de Serponte 1486 Nov 15(?): Zeuge: Giorgio, Sohn des verstorbenen Priesters Giovanni de Serponte (auch Mai 2, Sep 30, Nov 13) 1503 Sep 26: Zeuge: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte de Varena (auch 1504 Dez 28) 1505 Feb 13: Testament des Giacomo, Sohn des verstorbenen Meisters Giovanni de Rumonibus, "discretus vir". Überlässt der Tochter Cecilie L. 40, der anderen Tochter Bella, die mit Giovanni Pietro de Serponte verheiratet ist (davon der Beiname della Bella!) nur 40 soldi (Groschen, = L. 2). Erwähnt auch Caterina, Tochter des verstorbenen Meio de Tarabino, Ehefrau des Giacomo. Erben: die Söhne, Priester Filippo, Giovanni Abele und Giovanni Prospero. - Giacomo lebt noch 1505 März 3. 1505 Jun 23: D. Visconte, Sohn des D. Antonio de Venosta, verkauft dem Giorgio de Serponte de Varena alle seine Rechte über eine Wiese "in cultura subtus in contrata del Lazio".
4 Taufeintrag für Agnese Serponte
Kurztitel: Grosio, katholisch, S. Giorgio, Taufbuch, 1551.09.07
5
Kurztitel: Notariatsakten, Grosio, Pini Pietro I
 Nr. 776 (1516-1533; bis 1531 nur Inhaltsverzeichnis, nicht die Akten selbst erhalten) 1516 Okt 29: Matteo, Sohn des verstorbenen Betto del Rota, und Matteo, Sohn des verstorbenen Giorgio de Serponte, Pächter der Erben von D. Baldassare de Venosta von Mazzo, verpachten dem Tonio, Sohn des verstorbenen Giovanni del Mafiolo aus Sondalo eine Wiese "ad Crotam" und einen Acker "in Peziis" auf 9 Jahre, um einen Zins von 27 Scheffel Roggen 1517 Feb 4: unter den Zeugen Michele, Sohn des verstorbenen Giorgio de Serponte 1517 Mai 19: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte, verkauft dem D. Pietro Paolo, Sohn des verstorbenen D. Simone de Venosta, einen Kastanienbaum "in Ruinacio supra voltam Ruinacii intus vallem dela Ravicia et vallem Exta(?)", um L. 11 1520 Jan 23: Pachtvertrag zwischen D. Lutiano und Bartolomeo de Serponte 1522 Jan 15: Erklärung der Erben des verstorbenen Michele de Serponte über Vereinbarungen mit Battista Bernardini Martineli de Venosta sowie mit Giovanni de Salando 1523 Nov 16: Kaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Steffano Magnentii, Rückkaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Steffano de Robustellis 1523 Nov 26: Kaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Pietro Mota, Giovanni Coradi und den Erben des Giovanni Magnentii 1526 Jan 8: Rückkaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Steffano de Robustellis 1526 Nov 13: Rückkaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Magister Martino Ferrario 1526 Dez 22: Rückkaufvertrag zwischen Taddeo de Serponte und Martino Ferrario 1527 Jul 10: "finis et remissio" zwischen Giovanni Pietro de Serponte und Martino Protaxii Saselini 1527 Dez 5: Rückkaufvertrag zwischen Giovanni Pietro de Serponte und D. Luciano [Quadrio] 1527 Dez 30: Testament des Giovanni Pietro de Serponte (siehe oben: Original nicht erhalten!) 1528 März 26: "obligatio" des Ser Giovanni Matteo de Azalinis gegenüber Belato [Valorsa] und Taddeo de Serponte 1529 Jan 25: "dos et finis" der Simona, Tochter des verstorbenen Giovanni, Sohn des Francesco de Venosta, Ehefrau des Luchino de Serponte 1529 Feb 15: Rückkauf zwischen Luchino und seinem Bruder de Serponte auf der einen und Faustino del Castro auf der anderen Seite 1531 Aug 16: Pachtvertrag zwischen Bartolomeo de Serponte und Protassio Sondalino 1532 Jan 4: Francesco, Sohn des verstorbenen Domenico, Sohn des Giorgio de Valorsa, stellt Mitgift und Gegenmitgift der seit zwei Monaten verheirateten Frau Domenica, Tochter des Matteo, Sohn des verstorbenen Giorgio de Serponte, um L. 225. Davon bekommt er L. 150 von den Schwagern Giorgio, Stefano und Michele. Domenica verzichtet, mit Erlaubnis ihres Mannes und des Bernardo, Sohn des Bartolomeo de Compertis (ihres nächsten Verwandten abgesehen von dem o.g. Bruder), auf das Legat von L. 60 aus dem Testament ihres Vaters (Notar Rodolfo Rodolfi, 1529 Jan 10, nicht erhalten, da dessen Akte erst 1531 beginnt). Der Vater hatte jeder Tochter die Summe von L. 60 zugesprochen, wobei der Anteil einer etwaigen unverheirateten Tochter auf die anderen verteilt werden sollte. 1532 Jan 27: Testament des Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Bernardo de Compertis: nennt die Tochter Comina, Ehefrau von Cristoforo del Parento, und Lucia, Ehefrau von Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Martino de Scazono. Unter den Zeugen: Giorgio und Steffano, Söhne des verstorbenen Matteo de Serponte, und Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte. 1532 Feb 15: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Bernardo de Compertis, Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo del Rota, und Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte (dieser auch im Namen seiner Brüder Stefano und Michele), jeweils für ein Drittel und ohne Beeinträchtigung der Rechte des "dominus directus" D. Stefano, Sohn des verstorbenen D. Caspare Venosta von Mazzo, verpachten dem Marco, Sohn des verstorbenen Giacomoni del Marcho del Valmatre, wohnhaft in Somtiolo Gem. Sondalo, eine Wiese "ad Crotas" und einen Acker "in pratos dela canale extra canalem de Sumptiolo" auf 8 Jahre, um einen Zins von 26 Groschen. 1532 Apr 25: Versammlung der Familienoberhäupter, darunter Nr. 61: Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte; Nr. 67: Giacomo, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte 1532 Mai 2: Verpachtung von 7 Grundstücken der Gemeinde Grosio an Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte, um einen Zins von L. 8 s. 1 d. 8 1533 Jan 8: Ser Sigismondo, Sohn des verstorbenen Ser Benedetto de Venosta, wohnhaft in Bormio, verkauft den Luchino und Giacomo, Söhnen des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte, mehrere Bauten. Text: In nomine Domini amen. Anno a nativitate eiusdem millessimoquingentessimotrigessimotertio, indictione sexta, die Merchurii octavo mensis Januarii. Ser Sigismondus filius quondam ser Benedicti de Venosta de Grosio, plebis Maze, Vallistelline et habitator Burmii Vallistelline predicte fecit et facit venditionem, datum et cessionem et totius sui juris dominii et possessionis translationem et traditionem ad proprium in manibus Luchini et Jacobi fratrum filiorum quondam Johanis Petri de Serponte habitatorum Grosii suprascripti, ibi presentium et stipulantium suis nominibus propriis, item nominibus et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum ex eodem patre ac ementium, nominative de petia una terre sedimate cum pluribus casamentis supra, videlicet medietatem unius canipe astrigate suptus et supra pro indivisso ipsa canipa cum Bernardino filio quondam ser Francisci de Venosta, cum una domo ab igne ante dictam canipam et cum tribus partibus quatuor partium unius furni et loci subtus furnum cum actione eundi et redeundi die noctuque per portam penes furnum et astrigum suprascripti Bernardini pro eundo et redeundo ad dictam canipam et domum ab igne, camera una supra dictam canipam cum solario supra dictam cameram usque ad tectum et medietate astregi pro indiviso ut supra ante cameram suprascriptam et cameram suprascripti Bernardini, cum scalla una lapidum pro ascendendo a dicta solaria reservato andedo dicto Bernardino eundi et redeundi per dictam scallam et astrigum suprascriptum pro eundo ad cameram suprascripti Bernardini, item canipa una magna cum illo portichu astregato ante dictam canipam, camera una magna existente supra dictam canipa astrigata subtus et supra cum illo astrigo ante dictam cameram inquadrata una seu lobio uno supra portam magniam suprascriptarum domorum et cum tribus partibus quatuor partium stalle et tablati supra et lobio supra ostium stalle prout incidit dicta stalla et tablatum, cum medietate unius porcilli seu stabuli penes ostium stalle suprascripti Bernardini qua medietas est versus meridiem partem et basitio uno penes dictum porcille cum tribus partibus quatuor partium curtis existentis ante dictas domos, reservatis andedis suprascripti Bernardini et vicinorum, copertis dictus domibus scandolarum, jacentibus in territorio et tera de Grosio in contrata de Vialle ubi dicitur ad domos illorum domini Antonii de Venosta, quibus domibus coheret a mane tablatum et stallam suprascripti Bernardini et partim vialle vicinorum, a meridie ser Baptiste filii quondam domini Johanis de Venosta et partim heredum quondam Johanis ser Francisci olim suprascripti domini Antonii de Venosta, a sero tenetur per illos de Bugnionibus et a nullora strata comunis, item de tabulis duobus orti jacentis in territorio de Grosio, in contrata ubi dicitur penes Fuxinam comunis Grosii, cui coheret a mane strata comunis, a meridie Martini ferari, a sero vialle et a nullora suprascripti Sigismondi, salvo etc. et hec omnia cum omnibus suis juribus et pertinentiis, viis, accessibus, grondiis, grondanis, stalizidiis, asscuis, pascuis etc., et eysdem Luchino et Jacobo emptoribus presentibus et stipulantibus suis et nomine ut supra dictus Sigismondus venditor dedit etc. omnia sua jura etc., ita ut de cetero suprascripti emptores sint et succedant etc., et ea habeant etc., et de ipsis faciant etc., et utantur, experiantur etc. omnibus illis modis, juribus, actionibus, rationibus et causis quibus et quemadmodum dictus venditor uti, experiri, agere et exercere posset, poterat etc. ante hanc venditionis contractum minime cellebratum; insuper suprascriptus ser Sigismondus venditor dedit et concessit plenam parabulam etc. intrandi, ingrediendi et aprehendendi sua propria auctoritate corporalem possessionem et tenutam suprascriptorum bonorum ut supra venditorum, datorum etc., et interim etc., constituit etc., abdicando etc., cui vero dominio etc., possessioni et omni alteri suo jure possidendi, ibi illico suprascriptus venditor renuntiavit et renuntiat volendo omnino deffuere etc. Quamquidem venditionem, datum etc. venditio et predicta bona ut supra vendita, data et concessa cum suis juribus et pertinentiis suprascriptus ser Sigismondus venditor promissit et convenit solemniter et legitime per stipulationem obligando se et omnia sua bona pignieri presentia et futura suprascriptis Luchino et Jacobo emptoribus presentibus et stipulantibus suis et nomine ut supra eisdem emptoribus suisque filiis heredibus et sucessoribus et habenti seu habentibus causam vel actionem ab eis deffendere et guarentare omni tempore usque in perpetuum ab omni persona, comuni, colegio, capitulo et universitate in omnem causam et cassu et littis eventum et in se suscipere omnem causam, littem et questionem qui vel que exinde moveri contigerit et hoc a prima citatione etc. in pena etc. dupli pretii infrascripti etc., insuper eyque dare et solvere dictam penam si comiti contingerit prout comiti contingerit cum omnibus expensis damnis etc., et in bonis dinariis numeratis etc., et hoc tam sub pacto capiendi etc., renuntiando omnibus statutis etc. et benefitio cessionis etc., et hanc quidem venditionem, datum etc. fecit etc. suprascriptus ser Sigismondus venditor suprascriptis Luchino et Jacobo emptoribus presentibus, stipulantibus suis et nominibus ut supra pro pretio librarum septem centum imperialium ex quibus dicti Luchinos et Jacobus emptores suis et nominibus ut supra debent facere instrumentum unum venditionis et insolutum datum de hiisdem et bonis ut supra et cum pacto luendi pretio librarum quinquecentum imperialium in manibus dicti ser Sigismondi et cum pacto luendi in quinque anis seu terminibus tradandum et rogandum per me notarium infrascriptum paulo post hoc, et de libris ducentum imperialibus dicti Luchinus et Jacobus fratres emptores suis nominibus et item nominibus et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum debent facere instrumentum unum obligationis cum brevi condemnatione in manibus suprascripti ser Sigismondi venditoris tradandum et rogandum per me notarium infrascriptum ibidem paulo post hoc, et hec omnia pro pretio et nomine pretii presentis venditionis ac pro completa solutione et integra satisfactione premissorum omnium et singulorum, renuntiando exceptionis huius instrumenti venditionis non ita fact et cellebrati premissorumque omnium et singulorum non ita peractorum, et exceptioni doli mali etc., et ne ullo tempore etc., et generaliter etc., tali namque pacto per et inter suprascriptos contrahentes, videlicet quod dicti fratres emptores teneant absque aliquo ficto solvendo dimiter habitare Margaritam filiam quondam domini Bertrami de Venosta in camera parva superiori per anos sex proxime futuros absque ula exceptione fienda per dictos fratres emptores. Actum Grosii suprascripti in stupha domus habitationis mey notarii infrascripti, testes dominus presbyter presbyter Philipus filius quondam magistri Jacobi de Rumonibus, dominus presbyter Johanes Georgius filius quondam domini presbyteri Ambroxii de Rumonibus et ser Ludovichus filius domini Baptiste de Quadrio, omnes habitatores Grosii suprascripti, noti et idoney. Ibique statim etc. suprascripti Luchinus et Jacobus fratres filii quondam Johanis Petri olim Georgii de Serponte habitatores Grosii suprascripti suis nominibus propriis, item nomine et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum ex eodem patre, pro quibus fratribus suis suprascripti Luchinus et Jacobus promiserunt etc. de rato habendo etc. fecerunt et faciunt venditionem etc. in manibus suprascripti ser Sigismondi filii quondam ser Benedicti de Venosta de Grosio, plebis maze, Vallistelline, habitatoris Burmi, Vallistelline predicte, ibi presentis et stipulantis ac ementis nominative de suprascriptis bonis ut supra coherentiatis, salvo etc., et hec omnia cum omnibus suis juribus et pertinentiis, accessibus etc., et dedit parabulam intrandi etc. et promisit deffendere etc. in pena etc., dupli pretii infrascripti etc. et hand quidem venditionem etc. faciunt suprascripti Luchinus et Jacobus venditores suis et nominibus ut supra pretio librarum quinquecentum imperialium que cedunt in solutione et pro parte solutionis illarum librarum septemcentum imperialium que fuerunt pretium unius venditionis facte per suprascriptum ser Sigismondum in manu dictorum fratrum venditorum de suprascriptis bonis tradata et rogata per me notarium infrascriptum ibidem paulo ante hoc, et hec omnia pro pretio et nomine pretii presentis venditionis etc. ac pro completa solutione et integra satisfactione premissorum omnium et singulorum, renuntiando exceptioni huius instrumenti non ita facti et cellebrati premissorumque omnium et singullorum non ita peractorum et doli mali etc., et ne ullo tempore etc., et generaliter etc. Actum est testes prout supra noti etc. Ibique statim etc. suprascriptus ser Sigismondus de Venosta habitator Burmi etc. investivit et investit jure et nomine livelli etc. suprascriptos Luchinum et Jacobum fratres filios quondam Johanis Petri de Serponte de Varena habitatores Grosii suprascripti ibi presentes et stipulantes ac se investientes nominative de suprascriptis bonis ut supra coherentiatis et discriptis, salvo etc., et hoc hinc ad festum sancti Martini proxime futurum et deinde in antea ad anos vigintinovem proxime futuros et sequentes et deinde in antea ad alios annos vigintinovem tunc proxime futuros et subsequentes et deinde etc. et usque in perpetuum, ita ut de cetero suprascripti hemphiteotes suo et nomine ut supra habeant, teneant etc. et de ipsis faciant et facere possint et valleant suprascript hemphiteote quicquid hemphiteotes de huiusmodi bonis ut supra livellatis cum suis juribus et pertinentiis facere licet, meliorando tamen et non peyorando, absque aliqua contradictione suprascripti hemphiteoticarii et cuiuslibet alterius persone, comuni, colegii etc. proprietatem vero suprascriptorum bonorum ut supra livellatorum cum suis juribus et pertinentiis suprascriptus Sigismondus hemphiteoticarius promissit et convenit solemniter et legitime per stipulationem obligando sese etc. suprascriptis Luchino et Jacobi hemphiteotis presentibus et stipulantibus suo et nomine ut supra eis eorumque filiis, heredibus et sucessoribus deffendere etc. in pena etc., et hec pro suo dato et facto tantum; et pro ficto vero solvendo suprascriptorum bonorum ut supra livellatorum cum suis juribus et pertinentiis suprascripti Luchinus et Jacobus hemphiteoti promiserunt et convenerunt solemniter et legitime per stipulationem obligando se et suprascriptos Georgium et Prosperum fratres suos et omnia sua et dictorum fratrum bona pignieri presentia et futura suprascripto ser Sigismondo hemphiteoticario ibi presenti et stipulanti ey suisque filiis, heredibus et sucessoribus et habenti seu habentibus causam vel actionem ab eo dare, solvere et consigniare in festo sancti Martini quod erit de anno 1534 proxime futuro libras quindicem imperiales in dinariis tantum consignatas in Grosio et sic et totidem omni anno in simili termino usque in perpetuum, insuper casu infrascripto evenienti dimitere etc., et in bonis dinariis etc. et hoc tam sub pacto capiendi etc., renuntiando omnibus statutis etc., et benefitio cessionis etc., et generaliter etc., et cum pacto consueto caducitatis in comuni forma etc. Actum et testes prout supra noti etc. Ibique statim suprascripti Luchinus et Jacobus fratres filii quondam Johanis Petri olim Georgii de Serponte habitatores Grosii etc. suis nominibus propriis item nomine et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum ex eodem patre pro quibus fratribus suis suprascripti Luchinus et Jacobus promisserunt et convenerunt solemniter et legitime per stipulationem obligando se se et suprascriptos fratres suos et omnia sua et dictorum fratrum suorum bona pignieri presentia et futura in manibus ser Sigismondi filii quondam ser Benedicti de Venosta de Grosio habitatoris Burmi Vallistelline predicte ibi presentis et stipulantis ita quod hinc ad festum sancti Martini proxime futurum suprascripti fratres debitores et uterque eorum dabunt, solvent et ministrabunt dicto creditori in Grosio Valletellina et alibi ubi dictus creditor voluerit et eos debitores melius convenire poterit libras ducentum imperiales in dinariis tantum sortis bonorum ementium etc., et in bonis dinariis etc. Quas vero libras ducentum imperiales sortis ut supra contenti et confessi fuerunt et sunt suprascripti Luchinus et Jacobus debitores suis et nominibus ut supra se se eydem ser Sigismondo creditori dare debere et teneri causa restus sive partem pretii unius venditionis ipsis fratribus facte per dictum ser Sigismondum de domibus dicti ser Sigismondi tradata et rogata per me notarium infrascriptum die hodie paulo ante hoc, renuntiando exceptioni dictorum denariorum non ita ut supra debendorum et huius instrumenti obligationis non ita facti etc. et exceptioni doli mali etc. et hoc tam sub pacto capiendi etc., renuntiando omnibus statutis etc., et benefitio cessionis etc. et generaliter etc., insuper spectabilis vir dominus Andreas [Lücke] honorandus potestas Tirani et pertinentiis ey sua auctoritate et in concordia partium condemnavit et condemnat suprascriptos Luchinus et Jacobus fratres debitores suis et nominibus ut supra ibi presentes et hoc debitum confitentes et honorantes ad dandum etc. et qui dent et solvant dicto ser Sigismondo creditor hinc ad terminum suprascriptum suprascriptas libras ducentum imperiales in dinariis tantum, et de quibus dinariis est suprascripta carta obligationis tenoris suprascripti ibidem per me notarium infrascriptum tradita etc. cum omnibus et singulis pactis etc. Actum et testes prout supra noti etc. 1533 Feb 11: unter den Zeugen: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte 1533 März 2: Testament der Maria, Tochter des Giovanni, Sohn des verstorbenen Togno Luchini (Venosta), Ehefrau von Giovanni, Sohn des verstorbenen Agostino Hectoris (Brocchi). Unter den Zeugen: Giacomo, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte. 1533 Sep 9: Luchino, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte, handelnd auch für die Brüder Giacomo, Giorgio und Prospero, verkauft dem Giovanni, Sohn des verstorbenen Bernardo, Sohn des verstorbenen Giovanni del Queto die folgenden Bauten: "Involtiolo uno subtus pontem tablati, stalla una et tablato uno supra, cum domo una ab igne lignanimum supra curtem comunis ipsorum fratrum et aliorum consortum, solario uno astrigato subtus et supra existente supra canipam Tadey de Serponte cum conditione et onere manutenendi tectum suprascripti solarii, cum sua rate parte curtis ante hostia et stalla cum suis andedis solitis et necessariis copertus scandollarum, omnibus simul se tenentibus, jacentibus in territorio et terra de Grosio in contrata de l'Ada ubi dicitur ad domos illorum de Serponte". Stößt im Osten an die Straße, im Süden an die Erben des Michele de Serponte und teils an den Hof der Erben von Martino del Zumello, im Osten an Taddeo de Serponte, im Norden an die Straße; "reservato andedo per scalam suprascriptorum venditorum heredibus quondam Matey de Serponte pro eundo et redeundo in loco ubi alias constructa erat stupha suprascriptorum heredum". Das Ganze um einen Preis von L. 250, davon L. 100 an Martini 1533 und L. 150 an Martini 1534. 1533 Nov 3: Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo, Sohn des Betto dela Pulte seu del Rota, wohnhaft in Verona, verkauft dem Bernardo, Sohn des verstorbenen Bartolomeo de Comperti, Bernardos Bruder Andrea sowie dem Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte (dieser auch handelnd für seine Brüder Stefano und Michele), die Hälfte der Verbesserungen auf verschiedenen Grundstücken: eine Wiese "ad Crosetam" an der Grenze zwischen Grosio und Sondalo, eine Wiese "in Plazo Maleco", eine Wiese "ad Zeneveram", einen Acker "ad Fornarios" "super campos del Zinevero", zwei Wiesen "ad Montem Foratum", einen Acker "in pratis del Molinelo" (Somtiolo), eine Wiese "in Cultura intus ad Saxum", einen Acker "in Plaziis de Speluga", eine Wiese "in Montanagio", einen Acker "in Pizenecho" (Val Grosina), außerdem ein Haus mit 2 "canipe" (Lager etc.) und zwei "solarii" (Wohnstuben) mit "scandole" (Holzziegeln) gedeckt und erbaut von o.g. Giorgio, gelegen "in Contrata Ada", wo die Vertragspartner wohnen. Alle Güter stammen aus einer Erbpacht von 1474 Dez 13 (Notar Michele Maffi; in den Exzerpten aus diesen Notariatsakten nicht enthalten - nicht überliefert oder übersehen worden?), geliehen von Finamente Venosta um einen Erbzins von 6 1/2 "Some" Getreide (je ein Viertel Roggen, Gerste, Hirse, Kolbenhirse), 14 Scheffel Weizen, 9 Pesi Käse, 9 Kapaunen, 3 Böcklein und 30 Groschen Bargeld. Kaufpreis L. 140. 1533 Dez 1: Luchino, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte, handelnd auch für seine Brüder Giacomo, Giorgio und Prospero, quittiert dem Antoniolo, Sohn des verstorbenen Giovanni del Queto, im Namen des Bernardo del Queto die Summe von L. 100, die Teil des Kaufvertrages von 1533 Sep 9 ist. Nr. 777 (1534-1536) 1534 Apr 24: unter den Zeugen: Luchino, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte 1534 Jan 31: Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte, handelnd auch für seine Brüder Stefano und Michele, verspricht für Martini die Zahlung von L. 87 an Giovanni, Sohn des verstorbenen Giacomo del Queto, als Rest der insgesamt L. 150 betragenden Mitgift ihrer Schwester Steffana, Ehefrau des Giovanni Quetti. Weiter ein Mitgiftakt über L. 225 (L. 150 und L. 75). Außerdem verzichtet Steffana, mit Erlaubnis des Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte, auf die L. 60, die ihr Vater ihr 1529 Jan 10 (Notar Rodolfo Rodolfi) testamentarisch zugesprochen hatte, und auf jede andere Erbschaft. 1534 Okt 14: Ser Bernardino, Sohn des verstorbenen Ser Francesco de Venosta, verkauft dem Agostino, Sohn des verstorbenen Delaido dela Costa die östliche Hälfte eines Lagers, das ungeteilt mit Luchino und dessen Brüdern de Serponte liegt, zusammen mit einem Viertel eines ebenfalls ungeteilten Ofens. Text: 1534, indictione octava, die Merchurii quartodecimo mensis Octobris. Ser Bernardinus filius quondam ser Francisci de Venosta habitator Grosii etc. etc. fecit et facit venditionem etc. in manibus Augustini filii quondam Dellaydi dela Costa habitatoris Grosii etc., ibi presentis et stipulantis, nominative de medietate unius canipe pro indiviso cum Luchino et fratribus filiis quondam Johanis Petri de Serponte que medietas est versus mane partem astrigata subtus cum portichu astrigato ante dictam canipam prout incedit dicta canipa, reservato andedo per ipsum porticum suprascriptorum Luchini et fratrum justa solitum, cum quarta parte furni pro indivisso cum suprascriptis Luchino et fratribus et cum quarta parte curtis ante dictas domos, camera una super dictam canipam astregata suptus et supra, cum bono ostio et seratura et cum portichu ante dictam cameram et usque ad tectum, reservato andedo per suprascriptum porticum suprascriptorum Luchini et fratrum justa solitum; cum omni jure et actione eundi et redeundi die noctuque cum personis vacuis et honustis scalam per quam ascenditur ad dictam cameram ac eu[n]di per porticum suprascriptorum Luchini et fratrum penes ipsam cameram, copertis dictis domibus scandolarum, jacentis in teritorio et terra de Grosio ubi dicitur ad domos domini Visconti, quibus coheret a mane suprascriptorum Luchini et fratrum de Serponte, a meredie Magdalene filie quondam Antonioli ser Francisci de Venosta, a sero tenetur per illos de Bugnonibus et a nullora strata comunis; item de stupha una cum parietibus tribus muri et una pariete lignaminum jacente ut supra penes canipam suprasciptorum Luchini et fratrum, cui stuphe coheret a mane an[de]dum, a meridie curtis et andedum suprascriptorum Luchini et Augustini, a sero suprascripti Luchini et fratrum, a nullora similiter, cum pacto et conditione quod Augustinus teneatur mutare hostium stuphe versus curtem si placuerit suprascriptis Luchino et fratribus; item de quarta parte stalle et tablati supra pro divisso cum suprascriptis Luchino et fratribus, que quarta pars est versus mane partem, cum medietate stabuli ante dictam stallam et quarta parte lobii ante dictum tablatum et cum quarta parte curtis ante dictos stallam et tablatum suprascriptorum Luchini et fratrum cum omni jure et actione eundi per curtem suprascriptorum Luchini et fratrum cum personis, bobus, caris et aliis bestiis die noctuque secundum solitum et intelligatur totam actionem ipsi Bernardini venditori spectante et pertinente in et super predictis bonis ut supra coherentiatis secundum divissionem factam de ipsis domibus cum Sigismondo de Venosta et fratribus suis, salvo etc., et hec omnia cum aliis suis juribus et pertinentiis, viis, accessibus, asscuis, passcuis, comunantiis, grondis, grondanis, stalizidiis, viganalibus etc., et etiam cessione jurium, parabula intrandi, constitutione tenute, promissione de legitima deffendendi in pena dupli pretii infrascripti etc. et cum renuntiationibus consuetis etc., et hanc quidem venditionem etc. facit etc. suprascriptus ser Bernardinus venditor suprascripto Augustino emptori presenti et stipulanti pro pretio librarum ducentumseptuaginta imperialium pro quibus ipse Augustinus debet facere instrumentum unum obligationis cum brevi condemnationis tradandum etc. per me notarium infrascriptum ibidem paulo post hoc, et hec omnia pro pretio et nomine pretii presentis venditionis ac pro completa solutione et satisfactione premissorum omnium et singulorum, renuntiando exceptioni huius instrumenti etc., et ne ullo tempore etc., et generaliter etc. Actum Grosii suprascripti in curtivo domorum comunis, testes etc.: ser Baptista filius quondam ser Bernardini de Venosta, Petrus filius quondam Martini de Valorsa et Raynerius filius quondam Gabrielis de Rumonibus, omnes habitatores Grosii suprascripti, noti et idoney. 1534 Nov 9: unter den Zeugen: Luchino, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte (auch 1535 Apr 22 und Dez 3) 1534 Dez 29: Giacomo, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte, handelnd auch für die Brüder Luchino, Prospero und Giorgio, quittiert der Steffana, Tochter des verstorbenen Martino, Sohn des Giacomo Dominici Hectoris im Namen ihres Mannes Giovanni, Sohn des verstorbenen Bernardo del Queto, die L. 150, die noch zum Vertrag von 1533 Sep 9 fehlten. 1535 Apr 18: Versammlung der Familienoberhäupter zur Wahl eines neuen Pfarrers. Anwesend der Dekan (jährlich neu bestimmter Bürgermeister), 5 Paten und 140 "Vicini", darunter Nr. 85: Taddeo de Serponte. 1535 Okt 14: unter den Zeugen: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte ----------------------------------------------------------- 1535 Sep 29, Tirano: Ser Sigismondo, Sohn des verstorbenen Ser Benedetto de Venosta, erhält von Giacomo, Sohn des verstorbenen Giovanni Pietro de Serponte, L. 200 (vgl. 1533 Jan 8). Text: MVCXXXV, indictione nona, die merchurii vigessimo nono mensis Septembris. Ser Sigismondus filius quondam ser Benedicti de Venosta de Grosio nunc habitator Burmi Vallistelline, omni ocaxione et exceptione penitus remota et renuntiata fuit et est contentus et confessus se habuisse et recipisse a Jacobo filio quondam Johanis Petri de Serponte libras ducentum imperialies de et pro quibus dictus Jacobus et Luchinus eius frater ex eodem patre suis nominibus propriis, item nominibus et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum, leguntur et sunt obligati et condemnati in manibus suprascripti ser Sigismondi per instrumentum obligationis et brevis condemnationis tradatum et rogatum per me notarium infrascriptum anno 1533, indictione sexta, die Merchurii octavo mensis Januarii seu veriis anno etc. quod instrumentum obligationis incessum consignatum fuit suprascriptis fratribus de Serponte. In qua vero confessione etc. suprascriptus ser Sigismondus promissit etc. stare tacitum etc. in pena totius damni etc. Actum Tirani, plebis Ville, in domo habitationis domini Petri Angeli filii quondam spectabilis domini Bertolamey de Lambertengis, testes interfuerunt ibi ad hec specialiter vocati et rogati suprascriptus dominus Petrus Angelus Lambertengus, dominus Bernardinus filius quondam Michini de Homodeo et ser Johanes Antonius filius domini Presbyteri Baptiste de Canobio, omnes habitatores Tirani, suprascripti, noti et idonei. Ibique statim etc. Cum hoc fuerit et sit quod Luchinus et Jacobus fratres filii quondam Johanis Petri de Serponte habitatores Grosii etc. suis nominibus propriis, item nominibus et vice Georgii et Prosperi fratrum suorum ex eodem patre, fecerant venditionem et datum cum pacto luendi in quinque vicibus sive terminibus in manibus ser Sigismondi filii quondam ser Benedicti de Venosta de Grosio habitatoris Burmi Vallistelline tunc presentis et stipulantis, nominative de petia una terre sedimate cum pluribus casamentis supra, videlicet medietatem unius canipe astrigate subtus et supra pro divisso ipsa canipa cum Bernardino filio quondam ser Francisci de Venosta cum una domo ab igne ante dictam canipam cum tribus partibus quatuor partium unius furni et loci subtus furnum cum actione eundi et redeundi die noctuque per portam penes furnum et astrigum suprascripti Bernardini pro eundo et redeundo ad dictam canipam et domum ab igne, camera una super dictam canipam cum solario super dictam cameram usque ad tectum et medietas astrego pro divisso ante cameram suprascriptam et cameram suprascripti Bernardini, cum scalla una lapidum pro ascendendo ad dicta solaria reservato andedo suprascripto Bernardino eundi et redeundi per dictam scallam et astrigum suprascriptum pro eundo ad cameram suprascripti Bernardini, item canipa una magnia cum illo portichu astrigato ante dictam canipam, camera una magnia existente super dictam canipam astrigata subtus et supra cum illo astrigo ante dictam cameram inquadrata una seu lobio uno supra portam magniam suprascriptorum domorum cum tribus partibus quatuor partium stalle et tablati supra et lobium supra hostium stalle prout incedit dicta stalla et tablatum cum medietate unius porcilli seu stabuli penes hostium stalle suprascripti Bernardini, qua medietas est versus meridiem partem et basitio uno penes dictum porcille cum tribus partibus quatuor partium curtis existentis ante dictas domos reservatis andedis suprascripti Bernardini et vicinorum copertis dictis domibus scandolis, jacente in teritorio et tera de Grosio in contrata de Vialle ubi dicitor ad domos illorum domini Antonii de Venosta, quibus omnibus coheret a mane tablatum et stallam suprascripti Bernardini et partim vialle vicinorum, a meridie ser Baptiste filii quondam domini Johannis de Venosta et partim heredum quondam ser Francisci olim suprascripti domini Antonii, a sero tenetur per illos de Bugnionibus et a nullora strata comunis; item de tabulis duabus orti jacentis in teritorio de Grosio in contrata ubi dicitur penes fuxinam comunis Grosii, cui coheret a mane strata comunis, a meridie Martini ferarii, a sero vialle et a nullora suprascripti Sigismondi, salvo etc. Et hoc pro pretio librarum quinquecentum imperialium; de quibus bonis dicti Luchinus et Jacobus suis et nominibus ut supra fecerant venditionem et datum in manibus suprascripti Sigismondi ipso pretio ipsarum librarum quinquecentum imperialium et postmodum dicti fratres sese investierunt ad livellum a suprascripto Sigismondo pro ficto omni anno solvendo librarum quindicim imperialium in dinariis tantum consignatis in Grosio ut de predictis constat publico instrumento venditionis, livelli et regressus tradato et rogato per me notarium infrascriptum anno 1533, indictione sexta, die Merchurii octavo mensis Januarii seu veriis anno etc. Idcircho suprascriptus Sigismondus de Venosta fuit et est contentus et confessus se habuisse et recepisse a suprascripto Jacobo dante et solvente suo et nomine suprascriptorum fratrum suorum libras centum imperiales pro parte solutionis illarum librarum quinquecentum imperialium primi termini suprascriptorum terminorum quinque, videlicet termini anni millessimi vc trigessimi quinti. Item in alia parte sunt et est contentus et confessus se habuisse et recepisse a suprascripto Jacobo dante et solvente suo et nomine suprascriptorum fratrum suorum libras quindicim imperiales que sunt pro ficto anni 1534 proxime preteriti livelli suprascripti. Item suprascriptus ser Sigismondus de Venosta fuit et est contentus et confessus se habuisse et recipisse a suprascripto Jacobo dante et solvente suo nomine proprio, item nominibus et vice suprascriptorum Luchini, Georgii et Prosperi fratrum suorum ex eodem patre seu ipsi Sigismondo datas et ibidem effectualiter numeratas per dominum Petrum Angelum Lambertengum nomine suprascriptorum fratrum de Serponte libras centum duodecim imperiales que sunt pro parte solutionis suprascriptarum librarum quinquecentum imperialium computato etiam ficto suprascripti livelli suprascripto, videlicet pro ficto anni 1535 presentis et finituri in festo Santi Martini proxime futuro anni presentis, pro quibus quidem libris ducentum imperialibus habitis et receptis per modum ut supra dictus ser Sigismondus detrait et defalchat suprascripto Jacobo presenti et stipulanti suo et nomine ut supra libras sex imperiales ei et de ficto suprascripti livelli ut supra facti. In qua vero confessione et in predictis omnibus et singulis suprascriptus ser Sigismondus promissit et convenit solemniter et legitime per stipulationem obligando se et omnia sua bona pignoris presentia et futura suprascripto Jacobo presenti et stipulanti suo et nomine etc. perpetuo stare tacitum etc. in pena totius damni etc. Actum ut supra, testes pro ut supra et loco suprascripti domini Petri Angeli ponatur dominus Jacobus filius quondam domini Michaelis de Venosta de Vervio, habitator Tirani suprascripti, noti et idoney. ----------------------------------------------------------------- 1536 Jan 1: Testament Luchino Venosta. Unter den Zeugen: Steffano und Giorgio, Söhne des verstorbenen Matteo de Serponte. 1536 Jan 7: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte, gibt dem Meio, Sohn des verstorbenen Bernardo del Croto de Pino vier Kühe als Pfand für ein Darlehen über L. 40. Falls die Rückzahlung nicht vereinbarungsgemäß erfolgt, dürfen die Kühe verkauft werden. 1536 Jan 16: Steffano, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte, erhält Mobilien im Wert von L. 27 von Catarina, Tochter des verstorbenen Matteo de la Pulte, und verspricht, ihr eine Aussteuer in einem um ein Drittel höheren Wert zu geben. Mitgift und Gegenmitgift also L. 40 1/2, damit sehr niedrig. 1536 Feb 18: unter den Zeugen: Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte (auch März 31) 1536 März 31, "ad uno pane et uno vino" (verhandelt bei Brot und Wein): "Protestatio Luchini et fratrum de Serponte causa dotis uxoris Jacobi de libris 200 imperialibus per eos fratres receptis in utilitate comuni domus eorum". Text selbst wurde im Original nicht eingetragen, die Formulierung des Titels weist aber darauf hin, dass die Serponti ihre Güter noch gemeinsam führten. 1536 Mai 22: Betto, Sohn des verstorbenen Menico Beti de Sala, verkauft dem Luchino, Sohn des Giovanni Pietro de Serponte und dessen Brüdern Giacomo, Giorgio und Prospero "terra zerbiva que nunc est ronchata et culta per suprascriptos fratres de Serponte in Monte ultra Abduam in contrata ubi dicitur ad Cagalupum in confinis comunis Grosupti" (ein wertloses Grundstück, nun von den Brüdern Serponti verbessert), im Umfang von 3 tavole (ca. 80 qm), um L. 3. 1536 Jun 30: die D. Steffanino und Gaspare, Söhne des verstorbenen D. Francesco de Crotis, wohnhaft in Sparso Gem. Mazzo, verpachten dem Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte, eine Wiese mit "Masone" (Hütte) aus Holz, gedeckt mit hölzernen Schindeln, gelegen "ultra Abduam ad Zoffum", um einen Zins von L. 5 in Bargeld. 1536 Mai 7: Versammlung der Familienoberhäupter. Anwesend der Dekan, 3 Räte und 100 Vicini, darunter Nr. 14: Luchino de Serponte, Nr. 94: Giorgio, Sohn des verstorbenen Matteo de Serponte
6
Kurztitel: www
7
Kurztitel: Notariatsakten, Grosio, Maffi Bartolomeo
 Nr. 374 (1467-1505) 1467 Jul 10: Pronotar D.pbr. Johanes de Serponte de Varena, in Grosio wohnhaft (auch Aug 2, Okt 27, 1468 Feb 28) 1468 Dez 11: Zeuge: Antoniolo, Sohn des Priesters Giovanni de Serponte 1486 Nov 15(?): Zeuge: Giorgio, Sohn des verstorbenen Priesters Giovanni de Serponte (auch Mai 2, Sep 30, Nov 13) 1503 Sep 26: Zeuge: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo de Serponte de Varena (auch 1504 Dez 28) 1505 Feb 13: Testament des Giacomo, Sohn des verstorbenen Meisters Giovanni de Rumonibus, "discretus vir". Überlässt der Tochter Cecilie L. 40, der anderen Tochter Bella, die mit Giovanni Pietro de Serponte verheiratet ist (davon der Beiname della Bella!) nur 40 soldi (Groschen, = L. 2). Erwähnt auch Caterina, Tochter des verstorbenen Meio de Tarabino, Ehefrau des Giacomo. Erben: die Söhne, Priester Filippo, Giovanni Abele und Giovanni Prospero. - Giacomo lebt noch 1505 März 3. 1505 Jun 23: D. Visconte, Sohn des D. Antonio de Venosta, verkauft dem Giorgio de Serponte de Varena alle seine Rechte über eine Wiese "in cultura subtus in contrata del Lazio".
8
Kurztitel: Notariatsakten, Grosio, Maffi Michele
 Nr. 416-417 (1473-1503) 1473 Aug 17: Pronotar: Venerabilis dominus Presbyter Johanes de S. beneficialis in Groxio (auch Okt 20, 1474 Jan 25, Feb 25, März 7) 1473 Dez 18: Zeuge: Giorgio, Sohn des Priesters Giovanni de Serponte de Varena, der Vater ist beim Pronotar anwesend. 1474 Feb 19: Faustino, Sohn des verstorbenen Ser Castello, Sohn des verstorbenen D. Olderico de Venosta, in der Burg von Grosio wohnhaft, gibt zu Halbpacht an "Georgii filii domini Presbyteri Johannis filii quondam domini Antonii de Serponte" vier Äcker "sub Vignatia", "ad Toraziam", "ad Maronerium" und "ad Vallenam", letzterer in der Gemeinde Grosotto, auf die Dauer von 7 Jahren. 1476 Apr 3: erwähnt ein Acker "in Montagnano", stößt nördlich an Simonino de Quadrio de Ponte, "et tenetur per Georgium Presbyteri" (also Giorgio, Sohn des Priesters) 1476 Mai 29: Versammlung der Familienoberhäupter für die Wahl eines neuen Priesters nach dem Tod des Serponti. 1476 Jul 19: Testamentum Margarite Presbyteri Text: Testamentum Margarite Presbyteri Anno indictione suprascriptis (1476), die Veneris decimonono mensis Jullii. Quoniam si non esset introducta solemniter testamentorum plerumque accederet quod bona illorum qui ab intestato decederent sepe ad indignos et invetatos devolverentur, et qui digni essent a comoditate ipsorum bonorum excluderentur quod non esset conveniens, idcircho discreta Margarita filia quondam Crestani Arigi de Sondalo habitatrix Grossii plebis Maze etc., sana mente, loquella, et intelectu, licet si corpore languens et insanium deducta, nolens ab intestato decedere nec res suas et bona suas inordinatas et inordinata sic unde dispositas et disposita relinquere nec inter eius posteros aliqua contempsionis materia oriatur in hanc modum et per hec verba fecit et facere procuravit suum testamentum nuncupativum quod appelatur sine scriptis. In primis namque tolit, cassavit, irritavit, revocavit et anulavit ac tolit, cassat, irritat, revocat et anulat omnia eius testatricis testamenta omnisque codicilos, donationes causa mortis et quaslibet alia suas ultimas voluntates hinc inde facta, factos et factas volens iubens, ordinans atque mandans ea eos et eas esse nula, nulos et nulas, nulliusque valoris momenti et efficatie, et hoc suum presens testamentum ceteris prevalere ac si in eis esset aliqua verba derogativa de quibus opportet fieri spetialis mentio de verbo ad verbum. Item statuit et ordinat ac jure legati relinquid post eius decessum quod omnes usure, rapine vel robarie et omnia male ablata per eum (sic!) et predecessores suos quibus sucessit reddantur et restituantur illi vel illis cuy vel quibus aparuerunt esse extortas et extorta per usuram, pravitatem vel robariam aut aliter illicite contra Deum et Sanctam Romanam Ecclesiam, et pro his omnibus et singulis adimplendis et observandis omnia eius testatricis bona obligata et ypotechata relinquid. Item statuit et ordinavit ac jure institutionis relinquid post eius decessum quod dentur et solvantur per infrascriptos eius heredes universales Marie et Filipe eius testatricis filiabus soldos viginti imperiales pro qualibet earum semel tantum de bonis et robis dicte testatricis, et de predictis omnibus et singulis se contentari debeant. Item statuit et ordinavit et jure institutionis relinquit post eius decessum Jacobo filio quondam Bonoli de Redulfo et ablaticho eius Margarite testatricis soldos viginti imperiales ei dandos et solvendos per infrascriptos eius heredes universales semel tantum. Item statuit et ordinavit ac jure legati relinquid quod post eius decessum capitolo elemoxine comunis Groxio seu canipario dicti comunis deputato ad exigendum elemoxina comunis, staria duo bladi pro medietate, videlicet sicalis et milii omni anno in festo sancto Martini usque ad imperpetuum ey danda et solvenda per infrascriptos eius heredes universales, et hoc in remedio eius testatricis et antecessorum suorum animarum et pro hac elemoxina sic roganda dicta Margarita testatrix asignavit et asignat speciale pignus petiam unam terre prative jacentem in terratorio de Grossio in contrata ubi dicitur in Pressis molendinorum, cui coheret a mane ser Francisci filii quondam domini Antonii de Venosta partim et partim Bertolamey fratris dicti ser Francisci, a meridie Bertolamey Martini de Manzoto, a sero heredis quondam Maffey del Parento et a nullhora ser Isonini de Venosta, salvo etc., quam petiam terre superius judicatam remaneat infrascriptis eius heredibus universalibus solventibus dictam elemoxinam et casu quod dicte infrascripte eius heredes universales non solvant dictam elemoxinam quod dicta petia terre remaneat libere dicto comuni nomine dicte elemoxine et dictus comunis nomine ut supra habeat auctoritatem possendi aliquid investiture de dicta petia terre per suprascriptum fictum seu elemoxinam. Item statuit et ordinavit ac jure institutionis relinquid post eius decessum Pedrine et Cateline eius ablaticis et filiabus Antonioli eius testatricis filii libras vigintiquinque imperiales pro singula earum eisdem dandis et solvendis per infrascriptas eius heredes universales per dotem et pro dote earum, et hoc sit et quando at legiptimum perveneant matrimonium, et interim donec ad dictum perveneant matrimonium alimententur, calciantur et vestiantur in domo et de bonis ditte testatricis per infrascriptos eius heredes universales justa eorum statu et facultatem, et habitis dictis libris vigintiquinque imperiales pro singula earum teneantur et obligate sint suprascripte sorores finem et venditionem facere in manibus infrascriptorum heredum testamentariorum, et eas sorores in predictis libris vigintiquinque pro singula earum dandis ut supra sibi heredes instituit volens, jubens, ordinans atque mandans suprascriptas sorores et ablaticas suas et utramque earum de predictis stare tacitas et contentas et se contentari debere jure debite falcicie, trebelianique et bonorum subsidio et omni meliori modo, jure, via, causa et forma quo seu quibus se contentari possit melius. Item statuit et ordinavit ac jure legati relinquid post eius decessum Matheo et Antoniolo fratribus et ablaticis suis et filiis Georgii eius Margarite testatricis filii et aliis filiis maschulis nascituris et descendentibus ipsius Georgii de legiptimo matrimonio tantum petiam unam terre campive jacentem in suprascripto terratorio in contrata ubi dicitur in Selvanzio qui coheret a mane comunantia comunis, a meridie strata comunis, a sero ser Jacobi Clerini et a nullhora Abdue, salvo ut supra et de predictis se contentari debeant. Item statuit et ordinavit ac jure institutionis relinquid post eius decessum Georgio eius filio naturali et heredi pro medietate bonorum suorum canipam unam cum solario uno supra et bene cupertis scandolarum versus ecclesiam Sancti Georgii, et Bertolameo eius ablatico et heredi universalis pro altera medietate et filio quondam Antonioli eius Margarite testatricis filii canipam unam cum solario uno supra et bene cupertis scandolarum versus meridie et penes aliam canipam et solarium que ambo canipe et solarii sunt et existunt in terratorio de Grossio, in contrata de l'Ada ubi dicitur in Virginile. In omnibus autem aliis suis bonis et rebus mobilibus et imobilibus, juribus actionibus et rationibus et nominibus debitorum et creditorum ac etiam tam bonis livellariis quam propriis que per eam testatricem relinquere contingint instituit et substituit sibi heredes universales suprascriptos Georgium et Bertolameum eius testatricis filium et ablatichum quos ore suo proprio nominavit et hoc utrumque eorum equali portione, et de predictis omnibus et singulis se contentari debeant. Item statuit et ordinavit ac jure legati relinquid post eius decessum ac fecit, constituit, deputavit et ordinavit ac facit, constituit, deputat et ordinat Bernardum filium quondam Betini Baragazi tutorem, curatorem et administratorem generalem persone et bonorum dicti Bertolamey eius ablatici et minoris confidens dicta testatrix de descretione et sufficientia dicti Bernardi tutoris ut supra. Hanc autem aseruit et aserit idem Margarita testatrix esse eius ultimam voluntatem et ultimum velle quam et quod voluit, jussit et ordinavit ac vult, jubet et ordinat vallere debere jure et nomine testamenti nuncupativi, et si jure testamenti nuncupativi vallere non potest nec tenere, vult quod valleat et teneat jure codicilorum, et si jure codicilorum vallere non potest nec tenere, vult quod valleat et teneat jure donationis causa mortis et omni meliori modo modo, jure, via, causa et forma quibus melius tenere vult et potest. Et de predictis omnibus et singulis rogatum fui ego notarius infrascriptus ut unum publicum conficiam instrumentum et plura pro ut fuerit opportunum in laudem sapientis viri substantia vero non mutata. Actum Grossi in contrata de l'Ada, in curte domus habitationis dicte Margarite testatricis, interfuerunt ibi testes ad hec spetialiter vocati et rogati magister Andriolus barbitonsor filius quondam Venturini del Grassello, Steffanus filius quondam Tognini de Redulfo, Zannes filius quondam Domenici dicti Bessoli de Campo, Zannes filius quondam Johanini dicti Burmieli, Antonius filius quondam magistri Domenici de Tizono, Johaninus dictus Merlus filius quondam Seti de Locarno et ser Martinus filius quondam domini Gregorii de Venosta. Et pro notariis dominus presbyter Antonius de Frantia beneficialis in Grossio, dominus presbyter Antonius de Solbiate beneficialis ut supra et Johannes Petrus filius ser Visconti de Venosta, omnes de Grossio, habitatores Grossi suprascripti, noty et idoney. Übersetzung: Im Jahre und in der Indiktion wie oben geschrieben, am Freitag, dem 19. des Monats Juli. Weil es ja bei Testamenten, wenn sie nicht feierlich eingeführt wären, häufig dazu käme, dass die Güter jener, die ohne Testament verschieden, häufig Unwürdigen und Uneingeladenen(?) zufielen, die Würdigen vom Vorzug selbiger Güter ausgeschlossen würden, was nicht schicklich wäre, hat daher die besonnene Margherita, Tochter des verstorbenen Crestano Arigo aus Sondalo, Einwohnerin von Grosio in der Pfarre Mazzo, in Vollbesitz ihres Geistes, ihrer Sprache und ihres Verstandes, wenn auch körperlich matt und seelisch geschwächt, in der Absicht, nicht ohne Testament zu sterben und ihr Hab und Gut nicht ungeordnet, sondern wie folgt geordnet zu hinterlassen, und unter ihren Nachkommen keinen Grund zur Geringschätzung entstehen zu lassen, in dieser Weise und durch diese Worte ihr feierlich ausgesprochenes Testament gemacht und machen lassen, das man "schriftloses" Testament nennt. Zunächst nämlich hat sie alle Testamente dieser Testiererin und alle testamentarischen Verfügungen und Schenkungen im Todesfall aufgehoben, für ungültig und nichtig erklärt, widerrufen und annulliert und hebt sie auf, erklärt sie für ungültig und nichtig, widerruft und annulliert sie, und jeden anderen von ihr hierauf sodann gemachten letzten Willen, wollend, befehlend, festlegend und anordnend, dass diese nichtig sind, von keiner Beweiskraft und Wirksamkeit, und dass dieses von ihr vorliegende Testament Vorrang hat vor den anderen, und, wenn es darin einschränkende Worte gab, diese gesondert Wort für Wort zu erwähnen nötig sind. Ebenso hat sie bestimmt und verfügt und dem Erbrecht gemäß vermacht, dass nach ihrem Tode alle Nutznießungen, Diebesgut oder Urkundenbestätigungen und alles, was zu Unrecht von ihr oder ihren Vorgängern, denen sie nachgefolgt ist, entwendet worden ist, jenem oder jenen zurückgegeben und erstattet werden sollen, dem oder denen sie offensichtlich abgepresst worden sind durch Wucherzinsen, Verkehrtheiten, Urkundenbestätigungen oder anderes Unerlaubtes wider Gott und die Heilige Römische Kirche, und zur Erfüllung und Einhaltung von jedem einzelnen vermacht sie alle Güter dieser Testiererin als Pfand und Hypothek. Ebenso hat sie bestimmt und verfügt und dem Verfügungsrecht gemäß vermacht, dass alle ihre unten verzeichneten Erben von dem Hab und Gut der genannten Testiererin der Maria und der Filippa, den Töchtern dieser Testiererin, 20 kaiserliche Schilling geben und zahlen sollen, einmal für jede von diesen beiden, und dass sie mit jedem einzelnen Vorgenannten zufrieden sein sollen. Ebenso hat sie bestimmt und verfügt und vermacht dem Verfügungsrecht gemäß nach ihrem Tode dem Giacomo, dem Sohn des verstorbenen Bonolo von Redulfo und Enkel dieser Testiererin Margherita, einmalig 20 kaiserliche Schilling, zu geben und zu zahlen von allen ihren unten verzeichneten Erben. Ebenso hat sie bestimmt und verfügt und vermacht dem Erbrecht gemäß nach ihrem Tode dem Almosenkapitel der Gemeinde Grosio oder dem eingesetzten Kellner der genannten Gemeinde zwei Star Getreide, je zur Hälfte Roggen und Hirse, jedes Jahr an Martini bis in die Ewigkeit zu geben und zu zahlen von allen ihren unten aufgezeichneten Erben, und dies zum Seelenheil dieser Testiererin und ihrer Vorgänger. Und um sodann dieses Almosen zu einzuholen, hat die genannte Testiererin Margarita angewiesen und weist als besonderes Pfand ein Stück Wiesenland an, im Bezirk von Grosio befindlich, in der Gegend, die man "in Pressis Molendinorum" nennt, an das im Osten zum Teil Ser Francesco, Sohn des verstorbenen Herrn Antonio de Venosta, und zum Teil Bartolomeo, Bruder des genannten Ser Francesco, angrenzt, im Süden Bartolomeo Martino de Manzoto, im Westen die Erben des verstorbenen Maffeo del Parento und im Norden Ser Isonino de Venosta, unbeschadet usw. Dieses wie oben vermachte Stück Land soll allen ihren unten verzeichneten Erben zufallen, wenn sie das genannte Almosen zahlen, und in dem Fall, daß alle ihre genannten unten verzeichneten Erben das genannte Almosen nicht zahlen, soll das genannte Stück Land frei der genannten Gemeinde zufallen unter dem Rechtstitel des genannten Almosens, und die oben genannte Gemeinde soll durch diese Pacht oder Almosen das Recht haben, jemanden in den Besitz dieses Stückes Land oder eines Teils davon einzusetzen. Ebenso hat sie bestimmt und verfügt und vermacht dem Verfügungsrecht gemäß nach ihrem Tode der Pedrina und der Catelina, ihren Enkelinnen und Töchter des Antoniolo, des Sohnes dieser Testiererin, 25 kaiserliche Pfund als und für ihre Mitgift, jeder einzelnen von ihnen, denselben zu geben und zu zahlen von allen ihren unten verzeichneten Erben, und bis sie eine rechtmäßige Ehe eingehen, sollen sie ernährt, beschuht und gekleidet werden im Haus und von den Gütern der genannten Testiererin von allen ihren unten verzeichneten Erben gemäß ihrem Stand und Recht, und, nachdem sie jeweils die genannten 25 kaiserliche Pfund erhalten haben, sollen die obengenannten Schwestern gehalten und verpflichtet sein, den unten verzeichneten Erben den Erhalt und das Ende ihrer Verpflichtung zu quittieren, und durch die Gabe der 25 Pfund für jede einzelne von ihnen wie oben setzt sie diese Schwestern als ihre Erben ein, wollend, befehlend, festlegend und anordnend, dass die oben genannten Schwestern und ihre Nachkommen ruhig und zufrieden dastehen und zufriedengestellt werden sollen nach dem trebelianischen Recht [s.c. Trebellianum, formfreie Übertragung an den bedachten Erben unter der Voraussetzung, dass dieser auch für etwaige Belastungen haftet, und dafür die falcidische Quart erhält] und dem Recht des Falcidischen Viertels [Pflichtteil, ein Viertel des Erbes muss frei bleiben von Legaten], und mit Unterstützung der Güter und auf jede bessere Art, Recht, Weg, Grund und Form, mit dem oder denen man besser zufriedengestellt werden kann. Ebenso hat sie bestimmt und verfügt und vermacht dem Erbrecht gemäß nach ihrem Tode den Brüdern Matteo und Antoniolo, ihren Enkeln und Söhnen Giorgios, des Sohnes dieser Testiererin Margherita, und allen anderen nachgeborenen männlichen Söhnen und Nachkommen selbigen Giorgios sofern aus rechtmäßiger Ehe, ein Stück Ackerland, im oben bezeichneten Bezirk befindlich, in der Gegend, die man Selvanzio nennt, an das im Osten die Allmende der Gemeinde angrenzt, im Süden die Gemeindestraße, im Westen Ser Giacomo Clerini und im Norden die Adda, unbeschadet wie oben, und sie sollen sich mit dem Vorgenannten begnügen. Ebenso hat sie bestimmt und verfügt und vermacht dem Verfügungsrecht gemäß nach ihrem Tode dem Georg, ihrem natürlichen Sohn und dem Erben der einen Hälfte ihrer Güter, einen Keller mit einem Obergeschoss oben und gut gedeckt mit Dachschindeln, gegenüber der Kirche S. Giorgio, und dem Bartolomeo, ihrem Enkel, Gesamterben der anderen Hälfte und Sohn des verstorbenen Antoniolo, des Sohnes dieser Testiererin Margherita, einen Keller mit einem Obergeschoss oben und gut gedeckt mit Dachschindeln nach Süden hin und gelegen bei dem anderen Keller und Obergeschoss, welche beide sich auf dem Gebiet von Grosio befinden, in der Gegend der Adda, die man "in Virginile" nennt. Bei all ihren anderen Gütern, den beweglichen und unbeweglichen Dingen, Rechten, Rechtsansprüchen und Beweismitteln und Rechtstiteln der Schuldner und Gläubiger und ebenfalls bei den gepachteten wie den eigenen Gütern, die durch diese Testiererin zu vermachen sind, verfügt und setzt sie als ihre Universalerben die oben bezeichneten Giorgio und Bartolomeo ein, Sohn und Enkel dieser Testiererin, die sie mit eigenem Mund benannt hat, und dabei beide von diesen zu gleichen Teilen, und sie sollen sich begnügen mit jedem einzelnen Vorgenannten. Ebenso hat die genannte Testiererin beschlossen und verfügt und vermacht dem Erbrecht gemäß nach ihrem Tode und sie hat gemacht, festgesetzt, bestimmt und bestellt und sie macht, setzt fest, bestimmt und bestellt Bernardo, den Sohn des verstorbenen Betino Baragazi, zum allgemeinen Vormund, Pfleger und Verwalter der Person und der Güter des genannten Bartolomeo, ihres minderjährigen Enkels, vertrauend auf die Klugheit und Tüchtigkeit des genannten Bernardo, des Vormunds wie oben. Diese Testiererin Margherita hat erklärt und erklärt, dass dieses ihr letzter Wunsch und Wille sei, den sie wollte, befahl und verfügte und will, befiehlt und verfügt, und der rechtskräftig sein soll nach Recht und Titel eines feierlich ausgesprochenen Testaments. Und wenn er nach dem Recht eines feierlich ausgesprochenen Testaments weder rechtskräftig noch gültig sein kann, will sie, dass er nach dem Recht einer testamentarischen Verfügung rechtskräftig und gültig sei, und wenn er nach dem Recht einer testamentarischen Verfügung nicht rechtskräftig und gültig sein kann, will sie, dass er rechtskräftig und gültig sei nach dem Recht einer Schenkung im Todesfall und nach jeder besseren Weise, Recht, Weg, Grund und Form, nach der er besser gültig sein will und kann. Und über jedes einzelne Vorgenannte bin ich, der unten bezeichnete Notar, gebeten worden, eine öffentliche Urkunde zu verfassen und noch mehr, so wie es dienlich gewesen ist zum Lob eines weisen Mannes, ohne aber das Wesentliche verändert zu haben. Verhandelt in Grosio, in der Gegend der Adda, im Hof des Wohnhauses der genannten Testiererin Margarita, unter Anwesenheit der besonders dazu gerufenen und gebetenen Zeugen: Bartscherermeister Andriolo, Sohn des verstorbenen Venturino del Grassello, Stefano, Sohn des verstorbenen Tognino de Redulfo, Zannes, Sohn des verstorbenen Domenico genannt Bessoli de Campo, Zannes, Sohn des verstorbenen Giovannino genannt Burmieli, Antonio, Sohn des verstorbenen Meisters Domenico de Tizono, Giovannino genannt Merlo, Sohn des verstorbenen Seti de Locarno, und Ser Martino, Sohn des verstorbenen Herrn Gregorio de Venosta. Und als Notare: Herr Pfarrer Antonius de Francia, Benefiziat in Grosio, Herr Pfarrer Antonio de Solbiate, Benefiziat wie oben, und Giovanni Pietro, Sohn des Ser Visconti de Venosta, alle aus Grosio, Einwohner des oben genannten Grosio , bekannt und geeignet. 1476 Jul 19: Zeuge: Giorgio, Sohn des verstorbenen D.pbr. Giovanni de Serponte de Varena 1476 Jul 19: Giorgio Serponti und sein Neffe bekommen vom neuen Kurat ein Grundstück "ad Lazum" 1479 Jan 12: Versammlung der Familienoberhäupter, darunter "Georgius filius quondam domini Presbyteri Johannis de Serponte" 1479 Jan 12: weitere Verpachtung von Kurat Francia an Giorgio Serponti und seinen Neffen: eine Wiese "in pressis molendinorum" 1480 Feb 4: Giorgio, Sohn des verstorbenen Priesters Giovanni de Serponte, verspricht dem Almosenkapitel 2 Scheffel Getreide (Roggen und Hirse), liegend auf einer Wiese "in pressis Molendinorum", aus dem Testament der Mutter Margherita 1481 Jan 6: Testament des Steffano Luchini de Venosta, unter den Zeugen: Giorgio, Sohn des verstorbenen D.Pbr. Giovanni de Serponte 1481 Jan 15: Zeuge: derselbe Giorgio, "de Varena". 1481 Feb 16: Steffano, Sohn des verstorbenen Giovanni, Sohn des verstorbenen Savio de Mugiascha verpachten dem o.g. Giorgio und dem Lorenzo, Sohn des verstorbenen Pietro, Sohn des verstorbenen Giovanni Mugioli, aus Mello, aber in Grosio wohnhaft, ein Stück Wiese und Wald mit Schafstall, Heuboden und Obdach in Val Grosina (Tal oberhalb Grosio) "ad Vallembrachi", auf 29 Jahre und um 4 "Pesi" salzigen und trockenen Käse, oder L. 30 s. 10. 1482 Aug 21: Zeuge: Giorgioi, Sohn des verstorbenen Priesters Giovanni de Serponte (auch Nov 12) 1482 Sep 4: Ser Giovanni Pietro, Sohn des verstorbenen D. Visconte de Venosta verpachtet dem Giorgio, Sohn des verstorbenen Priesters Giovanni de Serponte und seinem Neffen Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo, einen Acker "ad Coronelam", gegen einen Zins von 5 Scheffeln Roggen, 5 Scheffeln Hirse, 3 Scheffeln Weizen und 2 Hühnern 1483 Jan 7: erwähnt als Anstößer eine Wiese im Berge "ubi dicitur in Plazo Martino", teils des "Georgii Presbyteri" 1483 Jan 11: Giovanni, Sohn des verstorbenen Giacomo, gen. Moschonus de Muffatis, und Gregorio, Sohn des verstorbenen Domenico gen. Tampinus del Temporano bekennen, dem Giorgio, Sohn des verstorbenen Priesters Giovanni de Serponte, L. 16 schuldig zu sein und diese innerhalb von 8 Jahren zurückzahlen zu wollen. Gregorio verpachtet auf 7 Jahre dem Serponti einen Acker "in Cultura intus ubi dicitur ad Brignolatum", den er schon von dem verstorbenen Domenico gen. Tampinus bei Ser Isone de Venosta erhalten hat. Zins 4 Scheffel Roggen, 2 Scheffel Hirse oder Kolbenhirse oder Gerste. 1483 Dez 11: Versammlung wg. Maßnahmen gegen Ketzer (= Hexen). Anwesend: Georgius filius quondam domini presbyteri Johannis. 1485 Jul 10: Giovanni, Sohn des Menico, Sohn des Giovanni gen. Zumellus dela Costa, wohnhaft in Ravoledo oberhalb Grosio, heiratet Pedrina, Tochter des verstorbenen Antoniolo, Sohn des verstorbenen D.Pbr. Giovanni de Serponte, mit einer Gesamtmitgift von L. 42, wovon L. 28 von Giorgio, Onkel der Braut, kommen. Vertrag geschlossen "in contrata Abdue" im Hof des Wohnhauses des o.g. Giorgio. Unter den Zeugen der Kurat Ambrogio Rumoni. Pedrina verzichtet gleichzeitig auf ihren Erbanspruch gegenüber ihrem Onkel Giorgio und ihrem eigenen Bruder Bartolomeo, beide Halberben der verstorbenen Margherita, Tochter des verstorbenen Crestano von Sondalo, Mutter des Giorgio und Großmutter von Bartolomeo und Pedrina. 1485 Sep 27: Giovannino, Sohn des verstorbenen Tognino de Bolazo, und Benvenuta, Tochter des verstorbenen Crestano, Sohn des verstorbenen Arico von Sondalo, beide Vormünder von Tognino, Giovanni und Alessio, Söhne des verstorbenen Alessio, Sohn des o.g. Tognino de Bolazo, hatten 1463 Mai 18 eine Wiese mit Schafstall und Heuboden im Val Grosina "ad Pratum de Spura" sowie ein Halblager mit Holzschindeln bedeckt "in contrata de Speluga" an Ser Isone, Sohn des verstorbenen D. Antonio, Sohn des verstorbenen spectabilis und egregius vir D. Simone de Venosta, verkauft. Diese Güter werden den drei Brüdern heute zurückverkauft. 1485 Dez 27: Testament der Comina, Tochter des verstorbenen Sondalo de Caprinalis, Witwe des Bernardo, Sohn des Viviano de Valmadre. Darunter Legat an Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo, Sohn des D.Pbr. Giovanni de Serponte; Legat an Margherita ...; Alleinerbe sonst der Neffe Ziliolo, Sohn des Giacomo Zilioli de Bugnonibus. 1491 Feb 18: Zeuge: Bartolomeo, Sohn des verstorbenen Antoniolo "Presbyteri Johannis de Serponte" 1491 Mai 2: Bernardino, Sohn des verstorbenen Silvestro de Tenchis, verkauft mit Zustimmung seiner Mutter D. Mineta dem Giorgio, Sohn des verstorbenen D.Pbr. Giovanni de Serponte und dessen Mutter Margherita, Tochter des verstorbenen Crestano de Sondalo die Hälfte des direkten Besitzes von Wiese, Schafstall und Heuboden "in Monte ubi dicitur ad Tegiam seu ad Piazum dela Canale", von 27 "Pedes"; Margherita und die Söhne Giorgio und Antoniolo waren darauf Pächter des ser Antoniolo de Tenchis, Großvater des Bernardino, um einen Zins von 4 "Pesi" Käse und 2 Hühnern (Urkunde Notar Antonio de Nivola, 1463 Aug 16, verloren). Außerdem die Hälfte des Zinses und des direkten Besitzes von Wiese, Schafstall, Heuboden und "Pendegia" im Berge jenseits des Flusses Adda "ubi dicitur in Plazo Martino" (Urkunde von 1462 Apr 24). Margherita ist allerdings 1491 schon tot. 1491 Nov 21: Zeuge: Georgius, Sohn des verstorbenen domini Presbyteri Johannis de Serponte. 1503 Jan 30: Michele, Sohn des verstorbenen Corredo del Tromba verkauft dem Giorgio de Serponte de Varena Wiese und "Zeibo" (Sauerwiese) mit 1 Kastanienbaum "ad pratum Pari" um L. 2 s. 2. 1503 Feb 11: Giorgio de Serponte de Varena und sein Sohn Giovanni Pietro geben der Bella, Tochter des Giacomo, Tochter des verstorbenen Meisters Giovanni, Sohn des verstorbenen Ambrogio gen. Frambelinus de Rumonis, Braut des o.g. Giovanni Pietro, die Summe von L. 60 als Mitgift und Gegenmitgift. Text: MVcIII indictione VI, die Sabati XI mensis Februarii. Georgius de Serponte de Varena habitator Grosii, plebis Maze etc. et Johanes Petrus eius Georgii filius agensque dictus Johanes Petrus infrascripta omnia et singula cum parabula etc. suprascripti Georgii patris sui ibi presentis volentis etc. et uterque eorum in soldum investiverunt etc. jure et nomine pignoris consulti, dotis et antifacti seu donationis propter nuptias Bellam filiam Jacobi filii quondam magistri Johannis olim Ambrosii dicti Frambelini de Rumonibus ibi presentem eet quam ibi per verba de presenti dictus Johanes Petrus anullis argenteys disponsavit et in eius uxorem legitimam transducere vult et intendit nominative et generaliter de in et super omnibus et suis bonis et rebus etc. et hoc de libris et pro libris sexaginta imperiales inter dotem et antifactum etc. ex quibus et pro quibus suprascripti socer et sponsus fuerunt etc. contenti etc. se habuisse etc. a suprascripta Bella sponsa seu a suprascripto Jacobo patre suo pro ea et eius nomine dante et solvente libras quadriginta imperiales pro vera dote tantum, alias vero libre vigenti imperiales que super abundant suprascripti socer et sponsus eidem Belle sponse fecerunt et contulerunt pro eius antifacto seu donatione prout capiunt de duabus tres secundum morem et consuetudinem comunis Cumarum et comunitatis Vallistelline etc., renuntiando exceptioni predictorum denariorum etc. Quasquidem libras sexaginta imperiales dotis et antifacti ut supra seu dictas libras quadrigenta imperiales vere dotis tantum pro ut casus extiterit petendi etc. dictam dotem et antifactum seu dictam dotem tantum predicti socer et sponsus et uterque eorum in solidum promisserunt etc. suprascripte sponse ibi presenti etc. ey suisque filiis heredibus etc. dare etc. casu adveniente dictam dotem et antifactum seu dictam dotem tantum cum omnibus exepnsis etc. alimentis etc., et hec omnia in bonis denariis numeratis sive in bonis robis apreciandis per duos comunes amichos etc. Et hoc tam sub pacto capiendi etc., renuntiando etc. omnibus statutis etc., insuper ad maiorem cautellam et firmitatem suprascripte sponse suprascriptus Georgius et Johanes Petrus pater et filius, socer et sponsus et uterque eorum in solidum dederunt etc. plenam parabulam etc. suprascripte Belle sponse intrandi et ponendi etc., et hoc donec eidem Belle sponse fuerit etc. plene solutum etc., et qui socer et sponsus juraverunt etc. corporaliter etc. se perpetuo etc. ratum etc. in comuni forma etc. Actum Grosii, plebis Maze ut supra, in domo habitationis suprascripti Jacobi de Rumonibus, testes etc.: Martinus filius quondam Bartolomey de Manzotis, Johannes filius quondam Togni Luchini de Venosta et Martinus filius Meneci filii quondam Martini Petri de Redulfo. Et pro notariis Johanes Maria filius ser Antonii quondam domini Visconti de Venosta, Johanes Antonius filius Martini Manzoti et Pinus filius Thome filii Colle del Maffo, omnes habitatores Grosii etc. noti etc.

Datenbank

Titel
Beschreibung
Hochgeladen 2013-02-13 17:14:27.0
Einsender user's avatar Sabine Schleichert
E-Mail sabine@ggrs.com
Zeige alle Personen dieser Datenbank

Herunterladen

Der Einsender hat das Herunterladen der Datei nicht gestattet.

Kommentare

Ansichten für diese Person